Hướng dẫn học sinh lớp 9 học Toán mùa dịch hiệu quả - chủ động
Chỉ khoảng 2 tháng nữa thôi là các em bước vào kỳ thi quan trọng của mình, kỳ thi chuyển cấp. Hãy cùng thầy cô vuihoc tìm hiểu chương trình giảm tải, một số nhận định và hướng dẫn học Toán cho học sinh lớp 9.
Vừa qua 31/03/2020, Bộ GD & ĐT – GD THCS đã đưa ra bản “Hướng dẫn điều chỉnh nội dung dạy học cấp THCS học kì II năm học 2019 – 2020”. Chắc hẳn các em học sinh, các bậc phụ huynh đang cảm thấy rất lo lắng, hoang mang về tình hình học tập của con em mình. Đặc biệt, đối với các bạn cuối cấp lại càng khó khăn hơn khi chỉ khoảng 2 tháng nữa thôi là các em bước vào kỳ thi quan trọng của mình, kỳ thi chuyển cấp.
Nhận thấy tầm quan trọng và thiết thực của vấn đề này, đội ngũ chuyên môn Vuihoc đã cùng nhau thảo luận và đưa ra phương án tối ưu nhằm giúp các em học sinh định hướng được việc học tập môn Toán một cách đúng đắn và hiệu quả nhất.
Dưới đây là ND phân tích chương trình giảm tải, một số nhận định và hướng dẫn học đối với từng đối tượng.
I. Nội dung chương trình giảm tải so với chương trình ban đầu học kì II
Các em tham khảo nội dung giảm tải lớp 9 của Bộ tại đây (Trang 164 đến 180)
Bảng so sánh phân phối chương trình cũ và phân phối chương trình đã tinh giản.
Phân phối chương trình cũ |
Tinh giản |
|||
Chương |
Tên bài học |
Tiết |
Tiết |
Ghi chú |
III. Hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn |
§1. Phương trình bậc nhất hai ẩn |
31 |
31 |
|
§2. Hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn Luyện tập |
32 |
32 |
||
§3. Giải hệ phương trình bằng phương pháp thế |
33 |
33 |
||
§4.Giải hệ phương trình bằng phương pháp cộng đại số Luyện tập |
37 38,39 |
34 |
Tích hợp |
|
§5. Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình |
40 |
35 |
Tích hợp |
|
§6. Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình ( tiếp ) Luyện tập |
41 42,43 |
|||
IV. Hàm số y = ax2 ( a 0 ) . Phương trình bậc hai một ẩn số |
§1. Hàm số y = ax2 (a 0) Luyện tập |
47 48 |
36 |
Tích hợp |
§2. Đồ thị của hàm y = ax2 (a 0 ) Luyện tập |
49 50 |
37 |
||
§3. Phương trình bậc hai một ẩn. Luyện tập |
51 52 |
38 |
Tích hợp |
|
§4. Công thức nghiệm của phương trình bậc hai Luyện tập §5. Công thức nghiệm thu gọn Luyện tập |
53 54 55 56 |
39 |
Tích hợp |
|
§6. Hệ thức Vi-ét và ứng dụng Luyện tập |
57 58 |
40 |
Tích hợp |
|
§7. Phương trình quy về phương trình bậc hai Luyện tập |
60 61 |
41 |
Tích hợp |
|
§8. Giải bài toán bằng cách lập phương trình Luyện tập |
62 63 |
42 |
Tích hợp |
|
III.Góc với đường tròn |
§1. Góc ở tâm. Số đo cung Luyện tập |
37 38 |
37 |
|
§2. Liên hệ giữa cung và dây |
39 |
38 |
||
§3. Góc nội tiếp Luyện tập |
40 41 |
39 |
Tích hợp |
|
§4.Góc tạo bởi tiếp tuyến và dây cung Luyện tập |
42 43 |
40 |
Tích hợp |
|
§5. Góc có đỉnh ở bên trong hay bên ngoài đường tròn Luyện tập |
44 45 |
41 |
Tích hợp |
|
§6.Cung chứa góc |
46 47 |
Tự đọc |
||
§7.Tứ giác nội tiếp. Luyện tập |
48
49 |
42 |
Tích hợp |
|
§8. Đường tròn ngoại tiếp - đường tròn nội tiếp |
50 |
43 |
||
§9. Độ dài đường tròn Luyện tập |
51
52 |
44 |
Tích hợp |
|
§10. Diện tích hình tròn Luyện tập |
53 54 |
45 |
Tích hợp |
|
IV. Hình trụ. Hình nón. Hình cầu |
§1.Hình trụ. Diện tích xung quanh và thể tích hình trụ Luyện tập |
58 59 |
46 |
Tích hợp |
§2. Hình nón - Diện tích xung quanh và thể tích hình nón Luyện tập |
60 61 |
Không dạy |
||
§3.Hình cầu |
62 |
47 |
Tích hợp |
|
§4.Diện tích hình cầu và thể tích hình cầu Luyện tập |
63 64 |
|||
Tổng |
61 |
23 |
Giảm 38 tiết |
Ghi chú: Trên đây là các bài giảng quan trọng trong chương trình Toán 9 (đã trừ đi những tiết kiểm tra).
Dựa vào bảng so sánh khung chương trình cũ và mới phần II, chúng ta có thể thấy:
-
Một là, đa phần những tiết học được tích hợp đều liên quan mật thiết đến nhau. Bằng việc tách ra thành nhiều tiết như bình thường, GV có thể dạy cùng 1 lúc giúp HS thấy được mối liên hệ giữa các kiến thức liên quan trong cùng một đối tượng Toán học. Tuy nhiên, với từng đối tượng khác nhau thì khả năng tiếp thu nhanh chậm cũng khác nhau, vì thế phương án tích hợp này sẽ có 1 phần hạn chế. Để khắc phục hạn chế này, HS có thể tham khảo khung chương trình của Vuihoc, HS có thể ôn tập và làm lại những bài học chưa hiểu và chưa vững.
-
Hai là, nếu đi cụ thể vào từng ND giảm tải (bỏ bài này, học sinh tự học mục này, …) sẽ thấy thực chất ND kiến thức về một đối tượng Toán học không giảm tải gì cả, mà chỉ rút ngắn thời gian đi đến kiến thức đó một cách nhanh nhất mà thôi. Điều này hoàn toàn phù hợp với chương trình Vuihoc. Thực chất các video bài giảng của Vuihoc đều là những kiến thức ngắn gọn, súc tích của bài.
-
Ba là, việc tinh giản số tiết học đồng nghĩa với việc học sinh có nhiều thời gian trống. Việc để đầu óc ngừng suy nghĩ trong 1 thời gian dài là việc khá là nguy hiểm, nó ảnh hưởng đến trí nhớ, tư duy và độ nhạy bén của các em. Chính vì vậy, Vuihoc.vn có thể là một người bạn đồng hành tin cậy. Chương trình càng nhiều bài giảng chi tiết, PH sẽ càng yên tâm hơn vì con mình vẫn học mỗi ngày, không lo hổng kiến thức.
-
Bốn là, nội dung giảm tải là hợp lí, không ảnh hưởng đến tuyển sinh vào 10.
Việc giảm tải ở đây chủ yếu là giảm bớt thời gian làm việc trên lớp của thầy và trò, giảm bớt mức độ yêu cầu vận dụng kiến thức đó để luyện tập một số bài nâng cao. Tuy nhiên nhiều phụ huynh có con học lớp 9 băn khoăn về phần nội dung nâng cao. Liệu các em học theo chương trình giảm tải có thể đạt kết quả cao, khi mà nội dung nâng cao không học nhưng đây chính là phần mang tính phân loại trong kỳ thi vào lớp 10 (chẳng hạn phần tự đọc “Cung chứa góc”)?
Đối với phần phân loại này, bình thường nếu có dạy trên lớp các em cũng không thể hiểu và áp dụng được một cách trơn tru ngay lập tức được. Chính vì vậy, những bạn nào muốn được điểm cao phải học kĩ và sâu, thầy cô vuihoc khuyến khích con tham khảo thêm nhiều sách, luyện đề … để nắm chắc phần này.
Thêm nữa, việc bỏ qua bài “Hình nón” khá hợp lí vì đơn giản các năm trước ND này ở Hà Nội, TP.HCM và các tỉnh đều không có mặt trong đề thi, chủ yếu là hình trụ và hình cầu.
II. Kết luận chung về chương trình giảm tải
-
Như vậy theo tinh thần giảm tải chúng ta có thể thấy khung kiến thức so với các năm học trước gần như không thay đổi, chỉ là mức độ yêu cầu thấp hơn. Giảm thời gian hoạt động của thầy cô và học sinh ở trên lớp.
-
Bộ giáo dục đã điều chỉnh chương trình một cách hợp lí, mạnh dạn cắt bỏ một số phần kiến thức chưa thực sự cấp thiết, cắt bỏ một số phần luyện tập nâng cao.
-
Còn phần tự học có hướng dẫn thuộc hai loại, đó là kiến thức đó rất cơ bản, mang tính giới thiệu nên để học sinh tự đọc, đòi hỏi học sinh phải học một cách nghiêm túc và kiến thức đó không quá cần thiết để tiếp thu bài học sau hoặc năm học sau. Mặc dù thời gian học ở lớp bị rút ngắn, kiến thức có được giảm đi nhưng theo Vuihoc để đạt được kết quả tốt thì các em cần tăng cường khả năng tự học để đảm bảo đủ lượng kiến thức theo lộ trình nắm vững kiến thức cơ bản -> Ôn tập chuyên sâu -> Luyện đề -> Rút kinh nghiệm trong quá trình luyện đề và tự tin đi thi.
III. Lộ trình học tập
Có rất nhiều phương pháp để học tập tốt hơn mùa dịch này, dưới đây Vuihoc sẽ gợi ý cho các em 2 lộ trình học.
1. Đối với học sinh TB – TB Khá
Nắm vững kiến thức cơ bản |
Luyện thành thạo mọi dạng bài cơ bản, dạng bài "ăn điểm" trong đề thi |
Luyện đề |
|
|
|
Lưu ý:
- Các em không nên để tâm vào các bài quá phức tạp, mang tính phân loại học sinh.
- Trong quá trong học em có thể hỏi bài trên mục Hỏi Đáp, tuy nhiên các em nên chủ động tìm lại kiến thức để nhớ được lâu hơn.
2. Đối với học sinh Khá – Giỏi
Nắm vững kiến thức cơ bản |
Luyện thành thạo mọi dạng bài cơ bản, dạng bài "ăn điểm" trong đề thi |
Luyện đề |
|
|
|
Ngoài việc có một lộ trình rõ ràng, các em cần chuẩn bị cho mình một tinh thần học tập tự giác. Xác định rõ mục tiêu cần đạt, từ đó lập ra kế hoạch theo lộ để đạt được mục tiêu đã đề ra.
Chúc các em thành công!
Tài liệu tham khảo:
1. Phòng GD & ĐT Trường THCS Phan Đình Phùng (06/01/2020). Phân phối chương trình môn Toán 6 – 9.
2. Bộ GD & ĐT – GD THCS (31/03/2020). Hướng dẫn điều chỉnh nội dung dạy học cấp THCS Học Kì II, năm học 2019 – 2020.