Soạn bài Chất làm gỉ| Văn 7 tập 1 Cánh diều

1. Soạn bài Chất làm gỉ văn 7 tập 1 Cánh diều: Chuẩn bị 

Câu 1 (trang 65, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Đọc trước truyện ngắn Chất làm gỉ, tìm hiểu thêm các tư liệu về truyện khoa học viễn tưởng và thông tin tác giả Rây Brét-bơ-ry.

Phương pháp giải:

Học sinh tham khảo thông tin trên sách báo, internet

Lời giải chi tiết:

a. Truyện khoa học viễn tưởng

- Truyện khoa học viễn tưởng là một thể loại tiểu thuyết hư cấu có chứa các yếu tố khoa học, thường khám phá hoặc dự đoán về những hậu quả, hệ quả tiềm tàng của những đổi mới trong công nghệ, khoa học và xã hội.

b. Tác giả

Ray Bradbury Douglas (22/8/1920 — 5/6/2012) là một nhà văn nổi tiếng với các sáng tác về tác phẩm kinh dị, khoa học viễn tưởng, và bí ẩn người Mỹ. Nổi tiếng với cuốn tiểu thuyết 451 độ F (Fahrenheit 451, 1953) và tập hợp những câu chuyện khoa học viễn tưởng như Người minh họa (The Illustrated Man, 1951), Ray Bradbury và The Martian Chronicles (1950). Ông là một trong những nhà văn nổi tiếng nhất trong suốt thế kỷ 20 và 21 của nước Mỹ. Nhiều tác phẩm của ông đến nay đã được chuyển thể thành phim và chương trình truyền hình.

Câu 2 (trang 65, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Em đã thấy gỉ sắt bao giờ chưa? Hãy tìm hiểu và miêu tả hiện tượng sắt bị gỉ sẽ như thế nào.

Phương pháp giải:

Học sinh liên hệ với hiểu biết của mình

Lời giải chi tiết:

Rỉ sắt (hay gỉ sét) là hiện tượng sắt bị oxy hóa. Rỉ sét được hình thành do sắt kết hợp với oxy khi ở trong môi trường có nước hoặc không khí ẩm. Trên bề mặt sắt thép bị rỉ hình thành nên những lớp vảy rất giòn, dễ vỡ, thường có màu đỏ, nâu hoặc nâu đỏ. Lớp rỉ  không đảm bảo chất lượng và không bảo vệ được sắt ở phía trong.

>> Xem thêm: Soạn văn 7 Cánh diều 

2. Soạn bài Chất làm gỉ văn 7 tập 1 Cánh diều: Đọc hiểu

2.1 Đại tá muốn làm gì với viên trung sĩ?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần đầu của văn bản

Lời giải chi tiết:

Đại tá muốn thuyên chuyển một viên trung sĩ đi đến nơi khác, có thể là sang bên kia đại dương và phục vụ trong một quân đoàn nào đó khác ở thật xa vì anh ấy không hoàn thành được các nhiệm vụ được giao.

2.2 Viên trung sĩ muốn gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản đoạn “Anh trung sĩ nhún vai…như vậy đó”

Lời giải chi tiết:

Viên trung sĩ muốn sống trong một thế giới không có chiến tranh. Anh muốn biết làm cách nào đó để trong một đêm, những cỗ đại bác khổng lồ trên toàn thế giới biến thành sắt gỉ, những vi khuẩn trong ruột các quả bom sinh học trở nên vô hại, những chiếc xe tăng bỗng chốc đổ rụi, chui qua mặt đường nhựa và giống như những con quái vật thời tiền sử, chúng nằm im bên trong các hố có lấp đầy nhựa đường, trả lại cho anh một cuộc sống bình yên trong sự hòa bình và không chiến tranh.

2.3 Đại tá có tin vào ý tưởng của viên trung sĩ không?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản đoạn “- Anh hãy dẹp ý tưởng về chất làm hoen gỉ…thành bụi ngay”

Lời giải chi tiết:

Đại tá không tin vào ý tưởng của anh trung sĩ, không tin vào những gì anh trung sĩ nói

2.4 Tại sao đại tá lại khuyên viên trung sĩ đến gặp bác sĩ Mét-thiu?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản đoạn “Đại tá cúi thấp người…thảm họa chiến tranh”

Lời giải chi tiết:

Đại tá khuyên viên trung sĩ đến gặp bác sĩ Mét-thiu vì ông ta nghĩ rằng anh trung sĩ cần có sự giúp đỡ của bác sĩ để khám chữa, nghi ngờ nghĩ rằng anh ấy đang mắc bệnh về tâm thần, bị chứng rối loạn hoang tưởng, bởi ý tưởng bị coi là kỳ cục của anh đang chống lại lý tưởng của chính nơi mà anh đang công tác và làm việc và nó là một điều khó có thể thực hiện.

2.5 Viên trung sĩ đã nêu các dự định gì của mình

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản đoạn "- Đại tá hẳn nghĩ rằng ... thảm họa chiến tranh. [...]"

Lời giải chi tiết:

Những dự định của viên trung sĩ được thể hiện qua:

- Tạo ra một loại thiết bị siêu nhỏ, có thể nhét vừa  bao diêm cho bất cứ loại thép nào và trong vài ngày sẽ đi khắp châu Mỹ, hủy diệt ngay bất cứ phương tiện kỹ thuật nào chống lại. Tầm hoạt động của nó lên tới chín nghìn dặm.

- Sau đó, viên trung sĩ sẽ sang châu Âu và trong vòng một tháng, anh ta sẽ giúp cho cả thế giới tránh được thảm họa chiến tranh.

2.6 Đến lúc này, đại tá có tin những điều viên trung sĩ nói không?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải chi tiết:

Đến lúc này, đại tá vẫn chưa tin vào những điều viên trung sĩ nói.

2.7 Nội dung phần (2) kể về chuyện gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần (2)

Lời giải chi tiết:

Nội dung phần 2 kể về việc viên đại tá cho rằng những ý tưởng của anh trung sĩ là điên rồ và gọi cho bác sĩ để tới chữa trị cho anh ta. Nhưng sau đó, tất cả những điều mà trung sĩ nói lại đều trở thành sự thật khi súng và các thiết bị điện tử khác bị hóa thành bột mịn. Điều đó khiến cho viên đại tá tức điên lên.

2.8 Vì sao người lính gác không thể làm theo lệnh của đại tá?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản đoạn “giọng nói đứt quãng…vô định trên mặt đường”

Lời giải chi tiết:

Anh lính gác không thể tuân theo lệnh của đại tá là bắn viên trung sĩ vì những khẩu súng của họ đang dần biến thành vụn sắt gỉ màu vàng. anh lính gác là người đang chứng kiến sự việc đó, nó khiến anh bất ngờ, sợ hãi và không hiểu nổi chuyện gì đang xảy ra.

2.9 Kết thúc truyện có gì đặc sắc? Liệu đại tá có làm gì được viên trung sĩ không?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần kết thúc văn bản

Lời giải chi tiết:

Điểm đặc sắc của phần kết thúc của truyện là đại tá lao ra ngoài, muốn tìm một dụng cụ gì đó để xử lý viên trung sĩ, nhưng lại không dám sử dụng dụng cụ gì bằng thép mà chỉ dám tìm đồ dùng bằng gỗ.

Theo em nghĩ, đại tá sẽ không thể tìm được viên trung sĩ, bởi anh ấy có thể đã đoán được đại tá có ý định xử lý anh ấy và sẽ bỏ trốn trước, sau đó anh ấy sẽ tiếp tục thực hiện những dự định của mình.

Lộ trình khóa học DUO dành riêng cho cấp THCS sẽ được thiết kế riêng cho từng em học sinh, phù hợp với khả năng của các em cũng như giúp các em từng bước tăng 3 - 6 điểm trong bài thi của mình.

3. Soạn bài Chất làm gỉ văn 7 tập 1 Cánh diều: Trả lời câu hỏi cuối bài 

3.1 Câu 1 trang 69 SGK Văn 7/1 Cánh diều

Truyện kể về sự kiện gì? Có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn trích

Lời giải chi tiết:

Truyện kể về mong muốn của một viên trung sĩ là chấm dứt chiến tranh bằng cách làm gỉ sét tất cả các loại súng máy, vũ khí, xe tăng. Viên đại tá đã cho rằng những ý tưởng đó của anh là điên rồ nghĩ anh có vấn đề về tâm thần nên đã gọi điện cho bác sĩ đến chữa trị cho anh. Nhưng sau đó, viên đại tá lại tức điên lên khi chứng kiến những điều trung sĩ nói trở thành hiện thực.

Các nhân vật trong truyện: viên đại tá, anh trung sĩ, bác sĩ và quân lính. Trong đó viên đại tá và viên trung sĩ là hai nhân vật chính.

3.2 Câu 2 trang 69 SGK Văn 7/1 Cánh diều

Em hiểu “chất làm gỉ” là gì? Ý tưởng về "chất làm gỉ" của viên trung sĩ dựa trên cơ sở nào? Đoạn văn nào trong văn bản Chất làm gỉ nêu lên những kiến thức khoa học liên quan đến ý tưởng ấy?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý tới phần cơ sở phát minh mà viên trung sĩ đề xuất

Lời giải chi tiết:

- Theo em hiểu “chất làm gỉ” là chất khiến các loại súng máy, vũ khí phục vụ cho chiến tranh bị hóa thành bột hoặc bị vô hiệu hóa, biến đổi về mặt cấu trúc khiến chúng không thể thực hiện chức năng ban đầu là chiến đấu và giết chóc.

- Đoạn văn nêu lên những kiến thức khoa học có liên quan đến ý tưởng về chất làm gỉ thể hiện rõ nhất ở đoạn anh trung sĩ giải thích rõ ràng cho ông đại tá về ý tưởng khoa học của mình: “Phát minh này dựa trên cơ sở cấu trúc của các nguyên tử xác định. Nếu như đại tá nghiên cứu chúng, đại tá hẳn biết rằng các nguyên tử của loại thép vũ khí được sắp đặt theo một trật tự nhất định. Tôi đi tìm một nhân tố nào đó có khả năng phá huỷ sự cân bằng của chúng. Có lẽ đại tá biết là tôi nghiên cứu vật lí và luyện kim... Trong đầu tôi nảy ra ý nghĩ là trong khí quyển bao giờ cũng có chất gây ra sự hoen gỉ: đó là hơi nước. Cần tìm ra phương pháp nào đó để gây ra ở thép một hiệu ứng “sốc thần kinh”. Khi đó, hơi nước sẽ tự làm công việc của nó.”.

3.3 Câu 3 trang 69 SGK Văn 7/1 Cánh diều

Sự hình dung, tưởng tượng rất sinh động, phong phú về tác động của "chất làm gỉ' được tác giả thể hiện rõ ở những đoạn văn nào?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản.

Lời giải chi tiết:

Sự hình dung và tưởng tượng rất phong phú, sinh động về tác động của chất làm gỉ được tác giả thể hiện rõ qua đoạn văn chứa lời đối thoại thể hiện ước mơ của viên trung sĩ: “Các thiết bị của tôi nhỏ đến nỗi có thể nhét vừa trong bao diêm. Tầm hoạt động của nó là chín trăm dặm. Tôi có thể điều chỉnh nó cho bất cứ loại thép nào và trong vài ngày đi khắp châu Mỹ. Những quốc gia khác không thể sử dụng thiết bị này, vì tôi sẽ huỷ diệt ngay cứ phương tiện kĩ thuật nào chống lại chúng ta. Sau đó, tôi sẽ sang châu Âu. Trong vòng một tháng, tôi sẽ làm cho cả thế giới tránh được thảm hoạ chiến tranh.”

3.4 Câu 4 trang 69 SGK Văn 7/1 Cánh diều

Ý tưởng dùng "chất làm gỉ" để vô hiệu hóa tất cả các vũ khí làm bằng kim loại của viên trung sĩ có ý nghĩa gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn trích

Lời giải chi tiết:

Thông qua ý tưởng sử dụng chất làm gỉ để vô hiệu hoá tất cả các súng máy, vũ khí làm bằng kim loại của viên trung sĩ mang ý nghĩa thể hiện một khát vọng, ước mơ về một thế giới hòa bình, con người chung sống hòa thuận với nhau, một thế giới không còn chiến tranh cũng như không còn vũ khí hạt nhân.

3.5 Câu 5 trang 69 SGK Văn 7/1 Cánh diều

Hãy nêu nhận xét của em về tính cách nhân vật đại tá trong truyện

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn trích, chú ý tới những chi tiết bộc lộ tính cách nhân vật đại tá

Lời giải chi tiết:

Nhân vật đại tá là một người có tính cách độc đoán và nóng nảy. Ông gạt phăng tất cả những dự định, khát vọng của viên trung sĩ và khăng khăng yêu cầu cấp dưới phải tuân theo mệnh lệnh của mình, còn gọi cho bác sĩ vì cho rằng anh trung sĩ có vấn đề về thần kinh.

3.6 Câu 6 trang 69 SGK Văn 7/1 Cánh diều

Người viết gửi gắm ước mơ gì qua câu chuyện? Điều đó còn có ý nghĩa với xã hội hiện nay không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn trích

Lời giải chi tiết:

Truyện thể hiện ước mơ xóa bỏ vũ khí và chấm dứt chiến tranh trên toàn thế giới của người viết. Điều này có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với xã hội hiện nay. Khi khoa học-công nghệ đang phát triển với tốc độ chóng mặt, các nước phát triển đang chạy đua vũ trang, phát minh ra các loại vũ khí vô cùng tối tân và có sức công phá vô cùng lớn thì nguy cơ bùng phát chiến tranh lại càng cao và hậu quả để lại sẽ rất nghiêm trọng cả về con người và kinh tế. Vì vậy, ngày nay mơ ước về một thế giới hòa bình, không có chiến tranh vẫn đang tồn tại và dần biến thành hành động. Chính vì thế tác phẩm này đã thể hiện một ước mơ về một chất đặc biệt có khả năng giúp xóa bỏ các loại vũ khí chết chóc, hướng đến mục tiêu vì hòa bình của thế giới.

Qua Soạn bài Chất làm gỉ cho ta thấy được một ước mơ về một thế giới hoà bình, không chiến tranh, súng đạn của tác giả cũng như của người dân trên toàn thế giới. Ngoài bài soạn trên, nếu các em muốn tham khảo bài soạn văn khác nói riêng cũng như các bài soạn của các môn học khác nói chung, hãy nhanh tay  truy cập vào website chính thức vuihoc.vn để có thể đăng ký khoá học cho chính mình nhanh nhất và được nghe giảng, giải đáp các thắc mắc gặp phải từ các thầy cô giáo giàu chuyên môn từ VUIHOC.

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Tự đánh giá trang 56
• Bạch tuộc
• Viết đoạn văn ghi lại cảm xúc sau khi đọc một bài thơ bốn chữ, năm chữ