Soạn bài Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ| Văn 6 Cánh diều
Nhà văn Nguyên Hồng với những sáng tác mang đậm tinh thần nhân văn, phản ánh sâu sắc cuộc sống của những người lao động nghèo khổ trong xã hội cũ. Soạn bài Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ| Văn 6 Cánh diều sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về cuộc đời, sự nghiệp và những đóng góp to lớn của Nguyên Hồng cho nền văn học nước nhà.
1. Soạn bài Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ : Chuẩn bị
Câu 1: Khi đọc văn bản nghị luận các em cần chú ý:
+ Văn bản biết về vấn đề gì?
Văn bản "Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ" viết về cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn Nguyên Hồng, đặc biệt tập trung vào lòng đồng cảm sâu sắc của ông đối với những người nghèo khổ trong xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám.
+ Ở văn bản này, người viết định thuyết phục điều gì?
Ở văn bản này, người viết định thuyết phục rằng Nguyên Hồng chính là nhà văn của những người cùng khổ
+ Để thuyết phục người viết đã nêu ra những lí lẽ và bằng chứng cụ thể nào?
Để thuyết phục, người viết đã đưa ra các lí lẽ, luận điểm:
- Luận điểm 1: Nguyên Hồng là nhà văn khá nhạy cảm và dễ xúc động
→ Lí lẽ đưa ra: Ông dễ khóc khi nhớ đến bạn bè, đồng chí chia ngọt sẻ bùi, khóc khi nghĩ đến đời sống khổ cực của mình.
- Luận điểm 2: Hoàn cảnh sống luôn trong tình cảnh thiếu thốn, đậm "chất dân nghèo, chất lao động", luôn khao khát tình yêu nên Nguyên Hồng dễ cảm thông với những số phận bất hạnh.
→ Lí lẽ đưa ra: + Hoàn cảnh sống của Nguyên Hồng từ nhỏ: cha mất năm 12 tuổi, mẹ đi bước nữa, cuộc đời của mẹ ông gắn bó với một người chồng nghiện ngập
+ Truyện Mợ Du, Những ngày thơ ấu cùng là những dòng cảm xúc và hồi tưởng cảm xúc của tác giả.
+ Vừa học vừa phải làm mọi việc, kiếm sống bằng những "nghề nhỏ mọn"
- Luận điểm 3: Chất dân nghèo, lao động đã thấm sâu vào văn chương, con người ông
→ Lí lẽ đưa ra: Phong thái, cung cách sinh hoạt rất đỗi giản dị
Câu 2: Đọc trước đoạn trích Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ, tìm hiểu thêm thông tin về nhà phê bình Nguyễn Đăng Mạnh.
- Tiểu sử:
+ Nguyễn Đăng Mạnh sinh ngày 18 tháng 3 năm 1930 tại Thổ Khối, Gia Lâm, Hà Nội. Ông là một nhà giáo, nhà phê bình văn học và giáo sư văn chương nổi tiếng của Việt Nam. Ông được biết đến với những đóng góp quan trọng trong việc nghiên cứu và giảng dạy văn học Việt Nam hiện đại.
+ Nguyễn Đăng Mạnh học tại trường Chu Văn An, Hà Nội.
+ Sau Cách mạng tháng Tám, ông theo học trường trung cấp sư phạm ở Tuyên Quang và bắt đầu sự nghiệp giáo dục.
+ Năm 1960, ông được giữ lại trường Đại học Sư phạm Hà Nội để giảng dạy và bắt đầu hoạt động nghiên cứu, phê bình văn học.
+ Ông từng là chủ nhiệm bộ môn Văn học Việt Nam hiện đại tại khoa Ngữ văn, trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
+ Ông qua đời ngày 9 tháng 2 năm 2018 tại Hà Nội.
- Sự nghiệp:
+ Nguyễn Đăng Mạnh là một nhà nghiên cứu hàng đầu về văn học Việt Nam hiện đại. Ông có nhiều đóng góp quan trọng trong việc nghiên cứu các tác phẩm và tác giả văn học Việt Nam.
+ Ông là tác giả của nhiều công trình nghiên cứu, phê bình có giá trị như: Lịch sử văn học Việt Nam 1930-1945, Nhà văn, tư tưởng và phong cách, Nguyên Hồng và Hải Phòng, Mấy vấn đề phương pháp tìm hiểu, phân tích thơ Hồ Chí Minh, Văn học Việt Nam 1945-1975...
+ Ông cũng là chủ biên sách giáo khoa văn học lớp 11 và 12 trong chương trình cải cách giáo dục những năm 1980-1992.
- Phong cách và quan điểm:
+ Nguyễn Đăng Mạnh có phong cách nghiên cứu khoa học, khách quan và sâu sắc.
+ Ông luôn đề cao tính khách quan, khoa học trong nghiên cứu, phê bình văn học.
+ Ông có cái nhìn sâu sắc và toàn diện về các hiện tượng văn học.
+ Ông có nhiều đóng góp trong việc đổi mới phương pháp dạy và học văn trong nhà trường.
Câu 3: Vận dụng những hiểu biết sau khi học văn bản Trong lòng mẹ (bài 3) để đọc hiểu và tìm ra những thông tin được bổ sung khi học bài này.
Những thông tin được bổ sung thêm về tác giả trong tác phẩm này:
- Cuộc đời và hoàn cảnh sống của Nguyên Hồng: cuộc đời bất hạnh, đáng thương của cậu bé sớm mồ côi bố, mẹ thì đi tha hương cầu thực, cậu phải sống trong cảnh ghẻ lạnh của họ hàng.
- Phong cách sống, con người, văn chương của Nguyên Hồng: một nhà văn nhạy cảm, dễ khóc và thường viết về những người khổ cực.
Lộ trình khóa học DUO sẽ được thiết kế riêng cho từng nhóm học sinh, phù hợp với khả năng của các em cũng như giúp các em từng bước đạt điểm 9, 10 trong mọi bài kiểm tra.
2. Soạn bài Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ : Đọc hiểu
2.1 Ý chính của phần 1 là gì? Chú ý câu mở đầu, các câu triển khai và câu kết.
Ý chính của phần 1 là chứng minh Nguyên Hồng là một nhà văn dễ xúc động, là người có trái tim nhạy cảm.
2.2 Phần 2 tập trung phân tích nội dung nào? Chú ý lí lẽ và bằng chứng trong phần 2 này.
- Phần 2 của văn bản "Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ" tập trung phân tích sâu về hoàn cảnh gia đình của nhà văn Nguyên Hồng.
- Tác giả sử dụng lý lẽ xuất phát từ chính hoàn cảnh sống và tuổi thơ đầy cơ cực của Nguyên Hồng để giải thích những phẩm chất và con đường văn chương của ông.
2.3 Các câu trong hồi ký của Nguyên Hồng là bằng chứng cho ý kiến nào?
Các câu trong hồi kí của Nguyên Hồng là bằng chứng cho sự đồng cảm và xót thương với những người nghèo khổ hay đó cũng chính là tiếng lòng, khát khao của chính tác giả.
2.4 Đoạn này làm rõ thêm điều gì ở nhà văn của Nguyên Hồng?
Đoạn này làm rõ thêm về sự bần cùng, khổ cực, tuổi thơ vất vả của tác giả.
2.5 Điều gì làm nên sự khác biệt ở tác phẩm của Nguyên Hồng?
Điều làm nên sự khác biệt của tác phẩm Nguyên Hồng chính là ở hoàn cảnh sống của ông.
2.6 Câu nói của bà Nguyên Hồng làm sáng tỏ cho điều gì?
Câu nói của bà Nguyên Hồng đã làm sáng tỏ nhân cách, phẩm chất, phong cách sống của Nguyên Hồng và chứng minh rằng ông mang phẩm chất, vóc dáng của những con người cùng khổ.
>> Xem thêm: Soạn văn 6 Cánh diều
3. Soạn bài Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ: Trả lời câu hỏi cuối bài
3.1 Câu 1 trang 75 sgk văn 6/1 Cánh diều:
“Văn bản viết về vấn đề gì? Nội dung của bài viết có liên quan như thế nào với nhan đề Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ? Nếu được đặt nhan đề khác cho văn bản, em sẽ đặt là gì?”
- Văn bản "Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ" viết về cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn Nguyên Hồng, đặc biệt tập trung vào vai trò của ông là một nhà văn chuyên viết về những người có hoàn cảnh khó khăn trong xã hội.
- Nội dung của bài viết liên quan mật thiết đến nhan đề "Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ". Nhan đề này khẳng định rõ ràng chủ đề chính của văn bản, đó là làm nổi bật vai trò của Nguyên Hồng như một nhà văn luôn đứng về phía những người yếu thế, nghèo khó trong xã hội. Bài viết khắc họa chân dung một nhà văn không chỉ có tài năng văn chương mà còn có tấm lòng nhân hậu, luôn thấu hiểu và chia sẻ những nỗi thống khổ của người lao động nghèo.
- Nếu được đặt một nhan đề khác cho văn bản, tôi sẽ chọn nhan đề sau: “Nguyên Hồng - trái tim nhân hậu của văn chương Việt Nam”. Nhan đề này nhấn mạnh khía cạnh nhân văn sâu sắc trong các tác phẩm của Nguyên Hồng.
3.2 Câu 2 trang 75 sgk văn 6/1 Cánh diều:
“Để thuyết phục người đọc rằng: Nguyên Hồng “rất dễ xúc động, rất dễ khóc”, tác giả đã nêu lên những bằng chứng nào (ví dụ: “khóc khi nhớ đến bạn bè, đồng chí từng chia bùi sẻ ngọt”;...)?”
- Khóc khi nhớ về bạn bè, đồng chí từng chia ngọt sẻ bùi: Nguyên Hồng là người sống rất tình cảm và trân trọng những mối quan hệ. Việc ông khóc khi nhớ về bạn bè, đồng chí từng chia sẻ những khoảnh khắc vui buồn trong cuộc sống cho thấy sự chân thành và sâu sắc trong tình bạn của ông.
- Khóc khi nghĩ đến cuộc sống khổ cực của người dân mình ngày trước: Nguyên Hồng luôn đồng cảm sâu sắc với những người có hoàn cảnh khó khăn trong xã hội. Việc ông khóc khi nghĩ đến cuộc sống khổ cực của người dân thể hiện tấm lòng nhân hậu và sự quan tâm đặc biệt của ông đối với những người yếu thế.
- Khóc khi nói về công ơn của Tổ quốc, quê hương: Nguyên Hồng là người có lòng yêu nước và tự hào dân tộc sâu sắc. Việc ông khóc khi nói về công ơn của Tổ quốc, quê hương cho thấy lòng biết ơn và tình cảm thiêng liêng của ông đối với nơi mình đã sinh ra và lớn lên.
- Khóc khi kể về những oan trái, đau khổ của những nhân vật là đứa con tinh thần do mình “hư cấu”: Nguyên Hồng không chỉ xúc động trước những khó khăn trong cuộc sống thực tế mà còn dễ dàng đồng cảm với những nhân vật trong các tác phẩm văn học của mình. Việc ông khóc khi kể về những đau khổ của nhân vật cho thấy khả năng nhập vai và sự đồng cảm sâu sắc của ông đối với những số phận bất hạnh.
3.3 Câu 3 trang 75 sgk văn 6/1 Cánh diều:
“Ý chính của phần 1 trong văn bản là: Nguyên Hồng "rất dễ xúc động, rất dễ khóc”. Theo em, ý chính của phần 2 và phần 3 là gì?”
Ý chính của phần 2 và 3 là:
- Phần 2: Làm nổi bật hoàn cảnh sống và tuổi thơ cơ cực của Nguyên Hồng. Tác giả tập trung vào những khó khăn, thiếu thốn mà nhà văn đã trải qua trong thời thơ ấu và những ảnh hưởng của hoàn cảnh đó đến tính cách cũng như con đường văn chương của ông.
- Phần 3: Khẳng định Nguyên Hồng là nhà văn của những người cùng khổ. Tác giả nhấn mạnh "chất dân nghèo, chất lao động" trong các tác phẩm của Nguyên Hồng, đồng thời làm nổi bật sự gắn bó sâu sắc của ông với những người lao động nghèo khổ và những vấn đề xã hội trong các tác phẩm của ông.
3.4 Câu 4 trang 75 sgk văn 6/1 Cánh diều:
‘Văn bản trên cho em hiểu thêm gì về nội dung đoạn trích Trong lòng mẹ đã học ở Bài 3?”
- Văn bản giúp em hiểu rõ hơn về hoàn cảnh gia đình khó khăn và tuổi thơ thiếu thốn tình cảm của Nguyên Hồng. Cha mất sớm, mẹ đi làm ăn xa, ông phải sống với người cô cay nghiệt. Chính những trải nghiệm này đã ảnh hưởng sâu sắc đến tính cách và con đường văn chương của ông, giải thích vì sao trong "Trong lòng mẹ", nhân vật "tôi" lại khao khát tình thương và sự chăm sóc của mẹ đến vậy.
- Đồng thời qua văn bản này em mới thấm thía rõ những lời văn sinh động, chân thật mà rất đỗi sâu sắc được Nguyên Hồng viết ra ở đoạn trích Trong lòng mẹ
3.5 Câu 5 trang 75 sgk văn 6/1 Cánh diều:
“ Viết một đoạn văn thể hiện cảm nghĩ của em về nhà văn Nguyên Hồng, trong đó có sử dụng một trong các thành ngữ sau: chân lấm tay bùn, khố rách áo ôm, đầu đường xó chợ, tình sâu nghĩa nặng.”
Nguyên Hồng là một trong những nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam hiện đại, một người con ưu tú của mảnh đất Nam Định. Ông sinh ra trong một gia đình lao động nghèo, mồ côi cha từ sớm. Tuổi thơ của ông trải qua nhiều khó khăn, thiếu thốn, phải lăn lộn kiếm sống bằng nhiều nghề khác nhau. Chính những trải nghiệm này đã giúp ông thấu hiểu sâu sắc cuộc sống của những người lao động nghèo khổ, những người "chân lấm tay bùn". Trong suốt sự nghiệp văn học của mình, Nguyên Hồng đã dành trọn tâm huyết để viết về họ, về những số phận bất hạnh, những mảnh đời éo le trong xã hội. Ông đã khắc họa một cách chân thực và cảm động hình ảnh những người nông dân nghèo khổ, những người công nhân bị áp bức, những người phụ nữ chịu nhiều thiệt thòi. Các tác phẩm của Nguyên Hồng không chỉ là những câu chuyện về cuộc sống mà còn là những bài học sâu sắc về tình người, về lòng nhân ái, về tinh thần đấu tranh. Nguyên Hồng là một nhà văn lớn, một tấm gương sáng cho các thế hệ sau noi theo. Ông đã để lại cho nền văn học Việt Nam một di sản vô giá, đó là những tác phẩm mang đậm giá trị nhân văn, có sức lay động lòng người sâu sắc.
HỌC ONLINE CÙNG GIÁO VIÊN TOP 5 TRƯỜNG ĐIỂM QUỐC GIA
Khóa học online ĐẦU TIÊN VÀ DUY NHẤT:
⭐ Xây dựng lộ trình học cá nhân hóa, giúp con tăng 3 - 6 điểm chỉ sau 1 khóa học
⭐ Học chắc - ôn kỹ, tăng khả năng đỗ vào các trường chuyên cấp 2, cấp 3
⭐ Chọn thầy cô, lớp, môn học theo mong muốn và thời gian biểu cá nhân
⭐ Tương tác trực tiếp hai chiều cùng thầy cô, hỗ trợ con 24/7
⭐ Học lý thuyết đi đôi với thực hành, kết hợp chơi và học giúp con học hiệu quả
⭐ Công nghệ AI cảnh báo học tập tân tiến, giúp con tập trung học tập
⭐ Tặng full bộ tài liệu độc quyền trong quá trình học tập được biên soạn bởi các thầy cô TOP 5 trường điểm quốc gia
Trải nghiệm khóa học DUO hoàn toàn miễn phí ngay!!
Trên đây VUIHOC đã cùng Soạn bài Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ Văn 6 Cánh diều. Đây là một tác phẩm có giá trị to lớn về văn học và nhân văn, không chỉ giúp người đọc hiểu rõ hơn về nhà văn Nguyên Hồng mà còn khơi dậy những tình cảm tốt đẹp trong lòng mỗi người, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, nhân ái. Để học nhiều hơn các kiến thức của các môn học thì các em hãy nhanh tay truy cập và website vuihoc.vn hoặc đăng ký khoá học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!
>> Mời bạn tham khảo thêm:
