Soạn bài Nói thêm về "Chuyện người con gái Nam Xương"| Văn 9 tập 2 cánh diều

1. Soạn bài Nói thêm về "Chuyện người con gái Nam Xương": Chuẩn bị 

 Đọc trước văn bản Nói thêm về Chuyện người con gái Nam Xương; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Nguyễn Đình Chú.

a. Tiểu sử tóm tắt:

- Tác giả Nguyễn Đình Chú sinh năm: 1929, quê quán: Nghi Hợp, Nghi Lộc, Nghệ An

- Nguyễn Đình Chú là một trong những tên tuổi sáng giá trong làng nghiên cứu văn học Việt Nam. Ông không chỉ là một nhà giáo tài ba mà còn là một nhà nghiên cứu sâu sắc, có nhiều đóng góp quan trọng cho sự phát triển của nền văn học nước nhà.

- Sự nghiệp:

+ Ông là giảng viên, nhà nghiên cứu văn học Việt Nam tại Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội (1954-2003).

+ Được phong học hàm Phó giáo sư (1984) và Giáo sư (1991).

+ Được tặng thưởng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú (1990) và Nhà giáo Nhân dân (1998).

- Những điều đáng chú ý về cuộc đời và sự nghiệp của GS. Nguyễn Đình Chú:

+ Gia đình có truyền thống học vấn: Ông là hậu duệ của Thái sư Cương Quốc công Nguyễn Xí (thời Lê sơ) và là con của một vị Tú tài, bạn học với Phan Bội Châu và Nguyễn Sinh Sắc.

+ Sự nghiệp giảng dạy: Ông gắn bó trọn đời với sự nghiệp giáo dục, truyền đạt kiến thức và tình yêu văn học cho nhiều thế hệ sinh viên. Hơn 50 năm công tác tại khoa Ngữ văn, ông đã đào tạo ra nhiều thế hệ nhà giáo và nhà nghiên cứu văn học.

+ Công trình nghiên cứu: Ông có nhiều công trình nghiên cứu sâu sắc về các tác giả, tác phẩm và các vấn đề lý luận văn học. Ông tham gia nhiều dự án nghiên cứu lớn của quốc gia như: Bộ Lịch sử Văn học Việt Nam, Từ điển Bách khoa Quốc gia, ...

+ Tâm huyết với nghề giáo: Ông được biết đến là một người thầy tận tâm, yêu thương học trò và luôn trăn trở về sự nghiệp giáo dục. Ông được đồng nghiệp và sinh viên kính trọng bởi sự tận tâm, nhiệt tình và đức độ.

+Bảo tồn di sản: Ông luôn quan tâm đến việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Ông đã tham gia nhiều hoạt động nghiên cứu và biên soạn các tác phẩm văn học cổ.

- Tác động đến xã hội:

+ Nâng cao nhận thức của cộng đồng về văn học: Qua các công trình nghiên cứu và hoạt động giảng dạy, ông đã góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của văn học Việt Nam.

+ Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành giáo dục: Ông đã đào tạo ra nhiều thế hệ nhà giáo, nhà nghiên cứu có trình độ chuyên môn cao, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của đất nước.

b. Sự nghiệp nghiên cứu:

- Các công trình nghiên cứu của GS. Nguyễn Đình Chú thường tập trung vào các vấn đề sau:

+ Lịch sử văn học Việt Nam: Ông đã có những đóng góp quan trọng trong việc nghiên cứu và làm rõ nhiều vấn đề lịch sử của văn học Việt Nam, từ văn học trung đại đến văn học hiện đại.

+ Các tác giả, tác phẩm tiêu biểu: Ông đã dành nhiều thời gian để nghiên cứu sâu về các tác giả, tác phẩm nổi tiếng của văn học Việt Nam như Nguyễn Du, Nguyễn Trãi, Hồ Chí Minh...

+ Các vấn đề lý luận văn học: Ông cũng quan tâm đến việc nghiên cứu các vấn đề lý luận văn học, góp phần làm sáng tỏ nhiều khái niệm và phương pháp nghiên cứu văn học.

- Một số cuốn sách và bài viết tiêu biểu của ông có thể kể đến như:

+ Các công trình nghiên cứu về Nguyễn Du: Ông đã có nhiều công trình nghiên cứu sâu về cuộc đời và sự nghiệp của đại thi hào Nguyễn Du, đặc biệt là tác phẩm "Truyện Kiều".

+ Các công trình nghiên cứu về văn học trung đại: Ông đã có những đóng góp quan trọng trong việc nghiên cứu các tác phẩm văn học trung đại Việt Nam, như "Truyện Kiều", "Chinh phụ ngâm", "Lục Vân Tiên"...

+ Các bài viết về các vấn đề lý luận văn học: Ông đã viết nhiều bài viết về các vấn đề lý luận văn học, như lý luận về thể loại, lý luận về hình tượng nhân vật...

2. Soạn bài Nói thêm về "Chuyện người con gái Nam Xương": Đọc hiểu

2.1 Chú ý cách nêu vấn đề của người viết. 

- Tác giả dẫn dắt vấn đề một cách trực tiếp, nhưng vẫn khéo léo đề cập đến sự khác biệt của bài viết này. Cách nêu vấn đề độc đáo của tác giả đã khiến cho "Chuyện người con gái Nam Xương" trở nên hấp dẫn hơn, thu hút được sự quan tâm của nhiều đối tượng độc giả.

- Nguyễn Đình Chú, với tư cách là một nhà nghiên cứu, đã tiếp cận "Chuyện người con gái Nam Xương" một cách mới mẻ và sâu sắc. Ông không chỉ đơn thuần tóm tắt lại câu chuyện, mà còn đặt ra những câu hỏi, những góc nhìn mới, khiến người đọc phải suy ngẫm và khám phá thêm về tác phẩm kinh điển này.

2.2 Theo tác giả, cái “độc đáo”, “cao siêu” của truyện là gì?

Theo tác giả, cái “độc đáo”, “cao siêu” của truyện là: đề cập đến vấn đề hạnh phúc mong manh của người phụ nữ trong xã hội cũ, cụ thể:

- Vũ Nương - nạn nhân của chế độ: Nguyễn Đình Chú đã nhấn mạnh rằng, bi kịch của Vũ Nương không chỉ là do sự đa nghi của Trương Sinh mà còn là hệ quả của một xã hội phong kiến bất công, trọng nam khinh nữ. Người phụ nữ trong xã hội này không có quyền tự quyết, bị ràng buộc bởi những lễ giáo khắt khe và dễ bị nghi ngờ, vu oan.

- Hạnh phúc gia đình dễ vỡ: Hạnh phúc gia đình của Vũ Nương tưởng chừng như viên mãn nhưng lại rất mong manh và dễ vỡ. Chỉ cần một lời nói dối vô tình của đứa con, một sự hiểu lầm nhỏ nhặt cũng đủ để phá vỡ tất cả. Điều này cho thấy sự bất ổn và dễ vỡ của hạnh phúc gia đình trong xã hội cũ.

Duy nhất khóa học DUO tại VUIHOC dành riêng cho cấp THCS, các em sẽ được học tập cùng các thầy cô đến từ top 5 trường chuyên toàn quốc. Nhanh tay đăng ký thôi !!!!

2.3 Các chi tiết được phân tích là những chi tiết nào?

Chi tiết được phân tích là: cái bóng của Vũ Nương. Đây quả thực là một chi tiết quan trọng, đóng vai trò như một nút thắt và cũng là điểm mở nút cho toàn bộ câu chuyện. Cụ thể:

- Cái bóng - Nguyên nhân trực tiếp của bi kịch:

+ Hiểu lầm chết người: Chiếc bóng trở thành nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hiểu lầm của Trương Sinh. Khi bé Đản hồn nhiên trỏ vào bóng mình trên tường và gọi là "cha", Trương Sinh đã hiểu lầm rằng vợ mình ngoại tình.

+ Cái cớ để nghi ngờ: Chiếc bóng trở thành cái cớ để Trương Sinh nghi ngờ lòng chung thủy của vợ. Dù trước đó có tin tưởng vợ đến đâu, nhưng khi chứng kiến "bằng chứng" này, + Trương Sinh đã không còn giữ được sự bình tĩnh.

Hành động thiếu suy nghĩ: Chính vì sự hiểu lầm này mà Trương Sinh đã hành động thiếu suy nghĩ, đuổi đánh vợ và dẫn đến cái chết bi thảm của nàng.

- Cái bóng - Biểu tượng cho sự mong manh của hạnh phúc:

+ Hạnh phúc dễ vỡ: Chiếc bóng nhỏ bé, mong manh lại có thể làm tan vỡ một gia đình hạnh phúc. Điều này cho thấy sự mong manh của hạnh phúc gia đình trong xã hội phong kiến, khi mà những hiểu lầm nhỏ nhặt có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường.

+ Sự vô lý của số phận: Chiếc bóng trở thành biểu tượng cho sự vô lý của số phận. Một sự trùng hợp ngẫu nhiên đã dẫn đến một bi kịch lớn.

- Cái bóng - Phản ánh xã hội phong kiến: 

+ Trọng nam khinh nữ: Chiếc bóng cũng phản ánh một phần tư tưởng trọng nam khinh nữ của xã hội phong kiến. Trương Sinh, đại diện cho tư tưởng này, dễ dàng nghi ngờ vợ mình mà không tìm hiểu sự thật.

+ Sự bất công: Cái chết của Vũ Nương là một minh chứng rõ ràng cho sự bất công của xã hội, nơi mà người phụ nữ luôn bị nghi ngờ, bị đối xử bất công.

2.4 Người viết so sánh Chuyện người con gái Nam Xương với Truyện Kiều để làm rõ điều gì?

Người viết đã so sánh Chuyện người con gái Nam Xương với Truyện Kiều để làm rõ số phận của người phụ nữ trong xã hội cũ, cụ thể:

+ Số phận bi kịch của Vũ Nương và Thúy Kiều không chỉ là cá nhân mà là đại diện cho số phận chung của nhiều người phụ nữ trong xã hội phong kiến.

+ Những bi kịch của hai nhân vật đều bắt nguồn từ những bất công, tàn ác của xã hội phong kiến.

+ Cả Nguyễn Dữ và Nguyễn Du đều thể hiện lòng trắc ẩn sâu sắc trước số phận bi thương của người phụ nữ.

⇒ Qua việc so sánh "Chuyện người con gái Nam Xương" và "Truyện Kiều", Nguyễn Đình Chú đã giúp người đọc hiểu rõ hơn về số phận bi kịch của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Đồng thời, ông cũng khẳng định giá trị nhân văn sâu sắc của hai tác phẩm này. Việc so sánh hai tác phẩm không chỉ làm phong phú thêm kiến thức về văn học mà còn giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn về cuộc sống và xã hội.

2.5 Người viết đã bác bỏ những ý kiến nào trong phần này?

Trong phần này, người viết đã bác bỏ những ý kiến sau:

- Sự tan nát hạnh phúc không chỉ do chế độ nam nữ bất bình đẳng: Quan điểm của Nguyễn Đình Chú: Ông cho rằng, trong khi chế độ nam nữ bất bình đẳng là một yếu tố quan trọng góp phần vào bi kịch của Vũ Nương, nó không phải là nguyên nhân duy nhất. Cái chết của Vũ Nương còn chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác, như tính cách của các nhân vật, sự hiểu lầm, và cả những yếu tố tình cờ.

- Vũ Nương tan nát hạnh phúc không chỉ vì chiến tranh: Quan điểm của Nguyễn Đình Chú: Ông cho rằng, chiến tranh chỉ là một yếu tố gián tiếp, tạo ra hoàn cảnh khách quan để bi kịch xảy ra. Nguyên nhân sâu xa vẫn nằm ở những mâu thuẫn trong gia đình và tính cách của các nhân vật.

2.6 Chú ý cách nêu lí lẽ của người viết.

Cách nêu lí lẽ của người viết: đưa ra các dẫn chứng để cho thấy sự thường tình của cái máu ghen, từ đó nêu được tội lỗi của Trương Sinh trong văn bản:

- "Cái máu ghen" là một căn bệnh xã hội: Ông cho rằng "cái máu ghen" không chỉ là đặc trưng của cá nhân Trương Sinh mà là một căn bệnh phổ biến trong xã hội phong kiến. Nó ăn sâu vào tư tưởng của nhiều người đàn ông, khiến họ trở nên đa nghi, ích kỷ và sẵn sàng nghi ngờ người vợ của mình.

- Ảnh hưởng của lễ giáo phong kiến: Nguyễn Đình Chú chỉ ra rằng lễ giáo phong kiến hà khắc đã tạo điều kiện cho "cái máu ghen" phát triển. Quan niệm về trinh tiết của người phụ nữ, sự bất bình đẳng giới đã khiến người đàn ông dễ dàng nghi ngờ lòng chung thủy của vợ mình.

- Hậu quả nghiêm trọng của "cái máu ghen": Ông nhấn mạnh rằng "cái máu ghen" không chỉ làm đau khổ người phụ nữ mà còn gây ra những bi kịch gia đình, xã hội. Trường hợp của Vũ Nương là một ví dụ điển hình.

- Trách nhiệm của Trương Sinh: Nguyễn Đình Chú khẳng định rằng Trương Sinh phải chịu trách nhiệm chính về cái chết của vợ. Sự ghen tuông mù quáng của chàng đã đẩy Vũ Nương vào bước đường cùng.

2.7 Ý nghĩa của việc nhắc lại câu đã nêu ở phần mở đầu này là gì?

Việc nhắc lại câu đã nêu ở phần mở đầu này mang ý nghĩ vô cùng sâu sắc:

- Bằng cách lặp lại ý tưởng này, tác giả muốn nhấn mạnh đến sự mong manh trong hạnh phúc của người phụ nữ, đồng thời khẳng định rằng số phận bi kịch của Vũ Nương không phải là trường hợp cá biệt mà là hiện thực chung của nhiều người phụ nữ trong xã hội phong kiến.

- Việc nhắc lại một cách có chủ ý giúp củng cố lập luận của tác giả, khiến người đọc càng thêm tin vào những phân tích của ông.

- Sự lặp lại tạo ra một nhịp điệu, một điểm nhấn, giúp người đọc ghi nhớ sâu sắc thông điệp mà tác giả muốn truyền tải.

2.8 Người viết nhận xét, đánh giá truyện như thế nào?

- Người viết nhận xét, đánh giá truyện: “Truyện là thiên tình sử bi thảm, áng “thiên cổ kì bút”, một truyện ngắn “đột khởi”, là đỉnh cao vời vợi trong muôn đời.”

⇒ Qua những nhận xét trên, Nguyễn Đình Chú đã khẳng định "Chuyện người con gái Nam Xương" là một tác phẩm văn học có giá trị nghệ thuật và nhân văn sâu sắc. Tác phẩm không chỉ là một câu chuyện tình yêu bi kịch mà còn là một bức tranh chân thực về xã hội phong kiến, phản ánh số phận bi thương của người phụ nữ.

>> Xem thêm: Soạn văn 9 cánh diều

3. Soạn bài Nói thêm về "Chuyện người con gái Nam Xương": Trả lời câu hỏi cuối bài 

3.1 Câu 1 trang 111 sgk văn 9/2 cánh diều

“Xác định nội dung chính mỗi phần được đánh số trong văn bản “Nghĩ thêm về Chuyện người con gái Nam Xương”. Theo em, cụm từ “nghĩ thêm” trong nhan đề có ý nghĩa gì?” 

- Nội dung chính mỗi phần được đánh số trong “Nghĩ thêm về Chuyện người con gái Nam Xương”:

+ Phần 1: Giới thiệu về vấn đề cần nghị luận: Phân tích thêm về tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương

+ Phần 2: Triển khai vấn đề: số phận mong manh của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.

+ Phần 3: Tổng kết lại vấn đề: số phận mong manh của người phụ nữ  trong xã hội phong kiến.

- Ý nghĩa của cụm từ "nghĩ thêm" trong nhan đề:

+ Mở rộng phạm vi phân tích: Không chỉ dừng lại ở việc tóm tắt lại cốt truyện, tác giả còn muốn đi sâu vào những vấn đề phức tạp hơn, những góc khuất của tác phẩm.

+ Khuyến khích độc giả tư duy: Mời gọi độc giả cùng tham gia vào quá trình khám phá, tìm kiếm những ý nghĩa mới.

+ Liên hệ với thực tế: Khuyến khích độc giả liên hệ những vấn đề được đặt ra trong tác phẩm với cuộc sống hiện tại, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm.

+ Đặt ra những câu hỏi mới: Mở ra những hướng nghiên cứu mới về tác phẩm, tạo điều kiện cho những nghiên cứu sâu hơn trong tương lai.

3.2 Câu 2 trang 111 sgk văn 9/2 cánh diều

“Văn bản bàn luận về vấn đề (luận đề) gì? Vấn đề ấy được nêu lên ở phần nào của bài viết?”

- Luận đề chính của tác phẩm xoay quanh việc phân tích sâu hơn về các vấn đề đặt ra trong "Chuyện người con gái Nam Xương", chủ yếu tập trung đào sâu vào giá trị nghệ thuật và nhân văn của tác phẩm "Chuyện người con gái Nam Xương", đặc biệt là ở việc xây dựng nhân vật và khắc họa số phận bi thảm của người phụ nữ trong xã hội phong kiến qua hình tượng Vũ Nương.

- Vấn đề này được nêu lên ngay từ phần mở đầu của bài viết. Tác giả bắt đầu bằng việc giới thiệu tác phẩm "Chuyện người con gái Nam Xương" và đặt ra những câu hỏi, những góc nhìn mới về tác phẩm này. Từ đó, tác giả dần đi sâu vào việc phân tích, đánh giá và làm sáng tỏ những vấn đề mà mình đặt ra.

3.3 Câu 3 trang 111 sgk văn 9/2 cánh diều

“Tác giả đã làm sáng tỏ luận đề bằng những luận điểm nào? Dẫn ra một số lí lẽ và bằng chứng mà tác giả sử dụng để làm sáng tỏ cho các luận điểm và luận đề của văn bản.”

- Tác giả đã làm sáng tỏ luận đề bằng những luận điểm sau:

+ Luận điểm 1: Truyện Chuyện người con gái Nam Xương là một tác phẩm có giá trị văn học cao, thể hiện được nhiều nét độc đáo trong nghệ thuật kể chuyện.

+ Luận điểm 2: Phân tích kỹ càng cách Nguyễn Dữ xây dựng nhân vật Vũ Nương, từ ngoại hình, tính cách đến hành động, qua đó làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn, phẩm chất cao quý và số phận bi kịch của nhân vật.

+ Luận điểm 3: So sánh "Chuyện người con gái Nam Xương" với "Truyện Kiều" để làm nổi bật những nét độc đáo riêng của mỗi tác phẩm, đồng thời khẳng định vị trí của "Chuyện người con gái Nam Xương" trong văn học Việt Nam

+ Luận điểm 4: Bác bỏ những ý kiến cho rằng Chuyện người con gái Nam Xương là một tác phẩm lạc hậu và không có giá trị văn học.

- Một số lí lẽ và bằng chứng mà tác giả sử dụng để làm sáng tỏ cho các luận điểm và luận đề của văn bản:

+ Nguyễn Đình Chú nhấn mạnh vẻ đẹp tâm hồn, phẩm chất cao quý của Vũ Nương, qua đó khẳng định giá trị của người phụ nữ: “Vũ Nương vừa có vẻ đẹp của một thiếu nữ vừa có tâm hồn cao thượng của một người phụ nữ đảm đang.”

+ Qua lời phân tích của tác giả, cái bóng không chỉ đơn thuần là một hiện tượng tự nhiên mà còn mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Nó là hình ảnh ẩn dụ cho tấm lòng chung thủy, trong trắng của Vũ Nương, đồng thời cũng là chứng nhân cho sự oan khuất của nàng:"Cái bóng lồng lộng ấy chính là hình ảnh của một người đàn bà, tấm lòng chung thủy của Vũ Nương hiện lên một cách rõ nét.”

+ “Bởi như chính tác phẩm đã để lộ, nguyên nhân quan trọng và trực tiếp làm tan nát đời Vũ Nương cùng với chuyện cái bóng của Vũ Nương, lời nói hồn nhiên, vô tư của đứa con, là cái “tính đa nghi”, “hay ghen” của anh chồng Trương Sinh.”

+ Tác giả chỉ ra rằng, chính xã hội phong kiến với những hủ tục, quan niệm lạc hậu đã đẩy Vũ Nương vào cảnh oan nghiệt: “Cứ giả thiết ở một xã hội nào đó, quyền nam nữ bình đẳng đã được thực hiện trăm phần trăm thì đã có thể tin rằng con người không còn cái máu ghen “thường tình” này nữa sao?”

+ "Cả Vũ Nương và Thúy Kiều đều là những nạn nhân của xã hội phong kiến, nhưng số phận của họ lại có những nét khác biệt rõ rệt."

3.4 Câu 4 trang 111 sgk văn 9/2 cánh diều

 “Phân tích để làm sáng tỏ cách trình bày kết hợp của tác giả trong văn bản: nêu vấn đề khách quan và phát biểu ý kiến chủ quan.”

- Nêu vấn đề khách quan được nêu lên ở đây là chủ đề mà tác giả đang thảo luận: hạnh phúc mong manh của người phụ nữ. Cụ thể, tác giả đã:

+ Trích dẫn nguyên văn: Tác giả thường trích dẫn những đoạn văn, câu nói đặc sắc trong "Chuyện người con gái Nam Xương" để làm cơ sở cho việc phân tích: “Câu nói 'Hoa tàn rụng, phai màu, cũng như duyên phận của kiếp người' của Vũ Nương đã thể hiện một nỗi buồn man mác trước sự vô thường của cuộc đời.”

+ Tóm tắt cốt truyện: Tác giả tóm tắt lại câu chuyện một cách khách quan, trung thực để người đọc dễ hình dung.

+ Giới thiệu bối cảnh: Tác giả giới thiệu về xã hội phong kiến, những quan niệm, luật lệ thời đó để giúp người đọc hiểu rõ hơn về hoàn cảnh sống của các nhân vật.

+ Phân tích các yếu tố nghệ thuật: Tác giả phân tích các yếu tố như: nghệ thuật xây dựng nhân vật, ngôn ngữ, bố cục, ... để làm rõ giá trị nghệ thuật của tác phẩm.

- Phát biểu ý kiến chủ quan:

+ Tác giả đưa ra những nhận định, đánh giá mà tác giả muốn chứng minh hay thảo luận:  “Không ít người đã cho rằng sự tan nát hạnh phúc của Vũ Nương là do chế độ nam nữ bất bình đẳng. Nói thế nghe qua tưởng có lí. Nhưng nghĩ kĩ thì thấy về cơ bản không hẳn là thế”.

+ So sánh, đối chiếu: Tác giả so sánh tác phẩm với các tác phẩm khác, hoặc so sánh với các vấn đề xã hội đương thời.

+ Bày tỏ cảm xúc: Tác giả chia sẻ cảm xúc của mình khi đọc tác phẩm, đồng cảm với nhân vật: “Qua câu nói này, ta thấy được tâm hồn nhạy cảm, đa sầu đa cảm của Vũ Nương. Đồng thời, nó cũng gợi lên những suy ngẫm về quy luật sinh lão bệnh tử của con người."

+ Đưa ra những suy nghĩ mở rộng: Tác giả đặt ra những câu hỏi, những vấn đề mới để độc giả cùng suy ngẫm.

- Tác giả kết hợp 2 yếu tố này bởi: Các ý kiến chủ quan của tác giả thường được đưa ra dựa trên cơ sở của những phân tích khách quan từ tác phẩm. Ý kiến chủ quan làm cho bài viết thêm sinh động, hấp dẫn và thuyết phục hơn. Đồng thời, các dẫn chứng khách quan lại làm cho ý kiến chủ quan trở nên có cơ sở và đáng tin cậy. Tác giả có thể chuyển đổi linh hoạt giữa việc nêu vấn đề khách quan và phát biểu ý kiến chủ quan để tạo ra sự đa dạng trong bài viết.

⇒ Cách trình bày kết hợp giữa việc nêu vấn đề khách quan và phát biểu ý kiến chủ quan của Nguyễn Đình Chú trong "Nghĩ thêm về Chuyện người con gái Nam Xương" đã tạo nên một bài phân tích sâu sắc, toàn diện và thuyết phục. Qua đó, tác giả không chỉ giúp người đọc hiểu rõ hơn về tác phẩm mà còn khơi gợi những suy nghĩ, cảm xúc sâu sắc về cuộc đời và con người.

3.5 Câu 5 trang 111 sgk văn 9/2 cánh diều

“Văn bản đã làm sáng tỏ thêm giá trị của Chuyện người con gái Nam Xương ở những điểm nào (nội dung, nghệ thuật)?”

Văn bản đã làm sáng tỏ thêm giá trị của Chuyện người con gái Nam Xương ở những điểm (nội dung, nghệ thuật) như sau:

- Về nội dung:

+ Khái quát hóa vấn đề xã hội qua cái bóng: Cái bóng không chỉ là biểu hiện của sự chung thủy mà còn là sự phản chiếu của một xã hội phong kiến đầy rẫy những hủ tục, những quan niệm sai lầm về danh dự và trinh tiết, khiến cho một người phụ nữ đức hạnh như Vũ Nương phải chịu oan nghiệt.

+ Đánh giá sâu sắc về nhân vật: Ngoài Vũ Nương, bài viết còn phân tích kỹ hơn về nhân vật Trương Sinh, từ đó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tính cách, hành động của nhân vật này và nguyên nhân dẫn đến những hiểu lầm đáng tiếc. Nguyên nhân làm cho Vũ Nương đau khổ không nằm ở việc Trương Sinh đi lính và cũng không phải do chế độ nam nữ bất bình đẳng mà do chính lời nói hồn nhiên và ngây thơ của đứa con, là cái tính đa nghi, hay ghen của Trương Sinh. 

+ Giá trị nhân văn: Qua việc phân tích nguyên nhân bi kịch của Vũ Nương, tác phẩm đã liên hệ với những vấn đề xã hội rộng lớn hơn, như vấn đề bình đẳng giới, giá trị của con người. Qua đó lên án sâu sắc những hủ tục phong kiến, đồng thời khẳng định giá trị của người phụ nữ, đặc biệt là những phẩm chất tốt đẹp như thủy chung, hiếu thảo, nhân hậu.

- Về nghệ thuật:

+ Khám phá nghệ thuật xây dựng nhân vật: Bài viết đã phân tích kỹ lưỡng cách Nguyễn Dữ xây dựng nhân vật Vũ Nương, từ ngoại hình, tính cách đến số phận, giúp chúng ta thấy được sự tinh tế và tài hoa của tác giả.

+ Đánh giá nghệ thuật kể chuyện: Bài viết đã phân tích cách tác giả sử dụng các chi tiết nghệ thuật như cái bóng, lời nói của đứa con, để tạo nên những tình huống kịch tính, gây ấn tượng mạnh với người đọc.

+ Phân tích ngôn ngữ: Bài viết đã chỉ ra những đặc sắc trong ngôn ngữ của tác phẩm, như việc sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh, các biện pháp tu từ, sự kết hợp giữa bút pháp vừa thực vừa ảo, vừa hiện thực vừa lãng mạn để tạo nên những câu văn giàu cảm xúc.

⇒ Bài viết của Nguyễn Đình Chú đã giúp chúng ta nhìn nhận lại "Chuyện người con gái Nam Xương" một cách sâu sắc hơn, không chỉ dừng lại ở việc phân tích một câu chuyện cổ tích mà còn khám phá những giá trị nhân văn sâu sắc, những vấn đề xã hội thời đại và những nét đẹp trong nghệ thuật kể chuyện của tác giả Nguyễn Dữ.

3.6 Câu 6 trang 111 sgk văn 9/2 cánh diều

 “Em thích nhất ý kiến nào của tác giả trong văn bản? Vì sao?”

- Trong văn bản “Nghĩ thêm về Chuyện người con gái Nam Xương”, em thích nhất ý kiến: “Rõ ràng câu chuyện Chuyện người con gái Nam Xương đã cho người đọc thấy thế nào là cái mong manh vô cùng mong manh của hạnh phúc đàn bà muôn nơi, muôn thuở.”, bởi đây là một nhận định tinh tế, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về ý nghĩa sâu xa của tác phẩm. Cụ thể:

+ Khái quát hóa vấn đề: Câu nói này đã nâng tầm câu chuyện của Vũ Nương lên thành một vấn đề mang tính phổ quát, không chỉ giới hạn trong một thời đại, một xã hội cụ thể mà còn phản ánh chung về số phận của người phụ nữ.

+ Nhấn mạnh sự mong manh của hạnh phúc nữ giới: Qua bi kịch của Vũ Nương, tác giả đã chỉ ra rằng hạnh phúc của người phụ nữ thường rất dễ vỡ, dễ bị tác động bởi những yếu tố khách quan và chủ quan, đôi khi, dù họ có cố gắng thế nào thì họ cũng không thể tự quyết định được hạnh phúc của chính mình.

+ Gợi mở nhiều suy ngẫm: Câu nói này mở ra cho người đọc nhiều góc nhìn khác nhau về cuộc đời, về tình yêu, vị trí và vai trò của người phụ nữ trong gia đình và xã hội, về những khó khăn mà họ phải đối mặt.

+ Nhận ra được giá trị của hạnh phúc: Qua câu chuyện của Vũ Nương, nhận ra rằng hạnh phúc là một điều quý giá và mong manh, cần được trân trọng và bảo vệ.

Trên đây VUIHOC đã cùng các bạn Soạn bài Nói thêm về "Chuyện người con gái Nam Xương" Văn 9 tập 2 cánh diều. Tác phẩm trên trên không chỉ là một bình luận văn học, mà còn là một góc nhìn mới mẻ giúp chúng ta cũng có dịp suy ngẫm về vị trí và vai trò của người phụ nữ trong xã hội truyền thống. Để học nhiều hơn các kiến thức của các môn học thì các em hãy nhanh tay truy cập và website vuihoc.vn hoặc đăng ký khoá học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Phân tích một tác phẩm kịch
• Thảo luận về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống
• Tự đánh giá: Chị tôi