Soạn bài Thực hành Tiếng Việt trang 76| Văn 6 Cánh diều

Soạn bài Thực hành Tiếng Việt trang 76| Văn 6 Cánh diều

1. Câu 1 trang 75 sgk văn 6/2 Cánh diều:

“Trong những câu dưới đây, cụm từ ngày hôm nay ở câu nào là trạng ngữ? Vì sao?

a) Ngày hôm nay là ngày khai trường đầu tiên ở nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. (Hồ Chí Minh)

b) Ngày hôm nay, nhân buổi tựu trường của các em, tôi chỉ biết chúc các em một năm đều vui vẻ và đầy kết quả tốt đẹp. (Hồ Chí Minh)

a. Trong câu a, cụm từ "ngày hôm nay" đóng vai trò là chủ ngữ. Nó chỉ rõ thời điểm mà sự kiện "là ngày khai trường đầu tiên ở nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa" diễn ra.

b.  Trong câu b, cụm từ "ngày hôm nay" đóng vai trò là trạng ngữ chỉ thời gian. Nó xác định thời điểm diễn ra sự kiện.

⇒ Cụm từ này bổ sung ý nghĩa cho toàn bộ vế câu, chỉ rõ thời điểm diễn ra lời chúc của Bác Hồ. Nếu lược bỏ nó đi thì câu vẫn có nghĩa: “Tôi (CN) chỉ biết chúc các em một năm đều vui vẻ và đầy kết quả tốt đẹp (VN)”.

2. Câu 2 trang 75 sgk văn 6/2 Cánh diều:

“Tìm 3 trạng ngữ chỉ thời gian trong truyện Bức tranh của em gái tôi (Tạ Duy Anh). Nêu tác dụng liên kết câu của một trong các trạng ngữ đó.”

- Một hôm, tôi bắt gặp nó nhào một thứ bột gì đó đen sì, trông rất sợ, thỉnh thoảng lại bôi bôi ra cổ tay.

- Hôm đó, chú Tiến Lê – họa sĩ, bạn thân của bố tôi – đưa theo bé Quỳnh đến chơi.

- Một tuần sau em gái tôi trở về trong vòng tay dang sẵn của cả bố và mẹ tôi: Bức tranh của nó được trao giải nhất.

⇒ Trạng ngữ "Một tuần sau" có vai trò quan trọng trong việc liên kết các sự kiện trong câu chuyện. Nó tạo ra một bước ngoặt trong câu chuyện, từ việc phát hiện tài năng của Kiều Phương đến kết quả của cô bé sau một khoảng thời gian nỗ lực. Trạng ngữ này gợi sự tò mò cho người đọc về kết quả của cuộc thi và tạo ra một khoảng dừng trước khi tiết lộ kết quả. Nhờ trạng ngữ này, người đọc hiểu rõ được khoảng thời gian giữa các sự kiện, giúp câu chuyện trở nên mạch lạc và dễ theo dõi.

>> Xem thêm: Soạn văn 6 Cánh diều

3. Câu 3 trang 75 sgk văn 6/2 Cánh diều:

“Thử lược bỏ các trạng ngữ (in đậm) trong những câu dưới đây và cho biết nghĩa của câu bị ảnh hưởng như thế nào. Từ đó, hãy rút ra nhận xét về vai trò của trạng ngữ đối với nghĩa của câu.”

a) Mùa đông, giữa ngày mùa, làng quê toàn màu vàng... (Tô Hoài)

- Nhận xét: Trạng ngữ "Mùa đông, giữa ngày mùa" đã giúp ta hình dung rõ nét một bức tranh mùa đông vàng óng của làng quê. Nó gợi tả một khung cảnh yên bình, ấm áp nhưng cũng không kém phần heo hút.

- Nếu lược bỏ trạng ngữ, câu trở nên chung chung, thiếu cụ thể về thời gian và không gian. Người đọc không hình dung được cảnh tượng làng quê ấy diễn ra vào thời điểm nào trong năm và trong hoàn cảnh như thế nào.

b) Bố, mẹ tôi kéo tôi chen qua đám đông để xem bức tranh của Kiều Phương đã được đóng khung, lồng kính. Trong tranh, một chú bé đang ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh. (Tạ Duy Anh)

- Nhận xét: Trạng ngữ "Trong tranh" đã giúp ta phân biệt rõ hai không gian khác nhau: không gian thực tế và không gian trong bức tranh. Nhờ đó, câu văn trở nên sinh động và giàu hình ảnh hơn.

- Nếu lược bỏ trạng ngữ, câu trở nên mơ hồ, không rõ ràng về không gian diễn ra hành động. Người đọc dễ bị nhầm lẫn giữa không gian thực tế (bố mẹ và con đang xem tranh) và không gian trong tranh.

c) Con đường trải nhựa kẻ thẳng băng, sóng soài không bóng cây. Đã bao nhiêu năm tháng, mỗi ngày hai buổi, má đạp xe đi về trên con đường ấy. (Phong Thu)

- Nhận xét: Trạng ngữ "Đã bao nhiêu năm tháng, mỗi ngày hai buổi" đã nhấn mạnh tính chất lặp đi lặp lại của hành động, tạo nên một cảm giác thời gian trôi chảy và sự nhẫn nại của người mẹ.

- Nếu lược bỏ trạng ngữ, câu trở nên đơn điệu, không thấy được sự liên kết với câu trước, thiếu đi sự gợi tả về thời gian và sự lặp đi lặp lại của hành động. 

⇒ Trạng ngữ có vai trò rất quan trọng trong việc làm rõ nghĩa của câu. Mặc dù nó không phải thành phần bắt buộc trong câu nhưng trong giao tiếp nếu lược bỏ trạng ngữ thì câu sẽ bị thiếu thông tin, không liên kết được với những câu khác,…

Khóa học DUO dành riêng cho các em bậc THCS từ nhà trường VUIHOC, các em sẽ được học cùng các thầy cô TOP trường điểm quốc gia với kinh nghiệm giảng dạy phong phú. Đăng ký học thử để được trải nghiệm buổi học trực tuyến hoàn toàn miễn phí nhé!

4. Câu 4 trang 75 sgk văn 6/2 Cánh diều:

 “So sánh vị trí của trạng ngữ trong những cặp câu dưới đây và cho biết vì sao tác giả lựa chọn cách diễn đạt ở câu a1 và câu b1.”

a1) Nghe chuyện, vua lấy làm mừng lắm. Nhưng, để biết chính xác hơn nữa, vua cho thử lại. (Em bé thông minh)

a2) Nghe chuyện, vua lấy làm mừng lắm. Nhưng, vua cho thử lại để biết chính xác hơn nữa.

b1) Đền Thượng nằm chót vót trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh. Trước đền, những khóm hải đường đâm bông rực đỏ. những cánh bướm nhiều màu sắc bay dập dờn như đang múa quạt xoè hoa. (Theo Đoàn Minh Tuấn)

b2) Đền Thượng nằm chót vót trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh. Những khóm hải đường đâm bông rực đỏ, những cảnh bướm nhiều màu sắc bay dập dờn như đang múa quạt xoè hoa trước đền.

So sánh vị trí trạng ngữ:

- Trạng ngữ "Để biết chính xác hơn nữa"  ở câu a1) được đặt sau liên từ "Nhưng" và ở trước các thành phần chính trong câu còn trạng ngữ ở câu a2) được đặt ở cuối câu, sau các thành phần chính trong câu.

- Trạng ngữ “Trước đền” ở câu b1) được đặt ở đầu câu và ở trước các thành phần chính trong câu còn trạng ngữ ở câu b2) được đặt cuối câu và sau các thành phần chính trong câu.

→ Tác giả đã chọn cách diễn đạt ở câu a1 và câu b1 bởi vì muốn đưa bối cảnh của câu lên trước về mục đích, vị trí để người đọc hiểu rõ hơn nội dung chính phía sau.

5. Câu 5 trang 76 sgk văn 6/2 Cánh diều:

“Chọn một trong hai đề sau:

a) Viết đoạn văn kể lại một đoạn truyện đã học hoặc đã đọc, trong đó có sử dụng một số trạng ngữ chỉ thời gian có chức năng liên kết các câu trong đoạn.

b) Viết đoạn văn trình bày suy nghĩ của em về một tác phẩm đã học hoặc đã đọc trong đó có sử dụng một số trạng ngữ chỉ vị trí để liên kết các câu trong đoạn.”

a. Ngày xửa ngày xưa, khi đất nước ta còn đang trong thời kì dựng nước và giữ nước, có một câu chuyện đầy kỳ bí giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh. Sau khi đánh bại các đối thủ, Sơn Tinh đã được vua Hùng Vương gả con gái yêu là Mị Nương. Ngay sau đó, Thủy Tinh, vị thần nước, vô cùng tức giận và đã dâng nước lớn để cướp lại Mị Nương. Trong suốt nhiều năm liền, cuộc chiến giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh diễn ra vô cùng ác liệt. Mỗi khi mùa mưa đến, Thủy Tinh lại dâng nước lên, nhấn chìm mọi nhà, mọi làng. Nhưng Sơn Tinh với sức mạnh của núi non đã ngăn chặn được tất cả. Cho đến tận ngày nay, người dân vẫn truyền tai nhau câu chuyện về Sơn Tinh và Thủy Tinh, về cuộc chiến không bao giờ kết thúc giữa núi và nước.

b. "Cô bé bán diêm" là một áng văn đầy xúc động của nhà văn Andersen, khắc họa rõ nét số phận bi thảm của một cô bé nghèo khổ. Trong đêm giao thừa, khi mọi người đang quây quần bên mâm cơm ấm cúng thì cô bé lại lang thang trên đường phố, đôi chân trần tím tái vì giá lạnh. Giữa cái lạnh cắt da cắt thịt của mùa đông, em bé quẹt những que diêm để sưởi ấm và mơ về một thế giới khác, một thế giới đầy màu sắc và hạnh phúc. Những ảo ảnh lung linh hiện lên trước mắt em, từ lò sưởi ấm áp đến bàn ăn thịnh soạn, rồi hình ảnh bà nội yêu quý. Nhưng tất cả chỉ là những giấc mơ ngắn ngủi, khi que diêm tàn, cô bé lại quay trở về với hiện thực khắc nghiệt. Cuối cùng, em đã ra đi trong cái lạnh giá buốt, để lại trong lòng người đọc nỗi xót xa vô hạn.

Trên đây VUIHOC đã cùng Soạn bài Thực hành Tiếng Việt trang 76| Văn 6 Cánh diều. Qua bài học trên, chúng ta đã cùng nhau khám phá những điều thú vị về trạng ngữ. Hãy nhớ rằng, việc sử dụng trạng ngữ một cách linh hoạt sẽ giúp bạn trở thành một người viết văn tài năng. Để học nhiều hơn các kiến thức của các môn học thì các em hãy nhanh tay truy cập và website vuihoc.vn hoặc đăng ký khoá học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Tự đánh giá trang 61
• Bức tranh của em gái tôi
• Điều không tính trước