Soạn bài: Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa| Sách Ngữ Văn lớp 7 tập 1

1. Soạn bài: Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa: Phần chuẩn bị 

Yêu cầu (trang 87 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Đọc trước về văn bản Vẻ đẹp của một bài thơ “Tiếng gà trưa”.

- Liên hệ những hiểu biết, suy nghĩ của em sau khi học xong bài thơ “Tiếng gà trưa” để có thể hiểu biết thêm về văn bản nghị luận trên.

2. Soạn bài: Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa - SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1: Phần đọc hiểu 

Câu trả lời chi tiết:

Văn bản “Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa” bàn luận về các tình huống, những biện pháp nghệ thuật được tác giả sử dụng ở trong bài thơ “Tiếng gà trưa”.

2.1 Yếu tố hình thức nào sau đây của khổ thơ được tác giả chú ý tới?

Câu trả lời chi tiết:

Yếu tố tạo nên tính nghệ thuật của khổ thơ được tác giả chú ý qua việc lặp âm và dấu chấm lửng nhằm mục đích mô phỏng tiếng gà qua câu thơ trong bài “Cục… cục tác cục ta”.

2.2 Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác có nghĩa là gì?

Câu trả lời chi tiết:

Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác là một hình thức của biện pháp tu từ ẩn dụ, nó dùng để mô tả sự chuyển đổi từ cảm giác này sang cảm giác khác hoặc để cảm nhận sự việc bằng nhiều giác quan khác nhau một cách tinh tế. Biện pháp này giúp người đọc trải nghiệm những cảm giác phong phú và đa chiều, mang đến sự liên tưởng mạnh mẽ và sinh động. Nó tạo ra sự kết nối giữa các giác quan, làm cho hình ảnh trong văn bản trở nên sống động và gần gũi hơn, giúp tăng cường hiệu quả biểu đạt và gây ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.

2.3 Nhịp của đoạn thơ trong bài này có gì đặc biệt không?

Câu trả lời chi tiết:

Nhịp điệu của đoạn thơ này trong bài đặc biệt bởi tác giả đã khéo léo sử dụng một cách không theo nhịp hay quy luật cố định nào. Thay vào đó, Xuân Quỳnh vận dụng linh hoạt nhiều nhịp khác nhau như 3/2, 1/4, 2/3... Điều này tạo ra một nhịp điệu chậm rãi, phản ánh lời thơ độc thoại chứa đựng đầy những suy tưởng. Sự đa dạng trong nhịp điệu không chỉ giúp đoạn thơ trở nên sinh động hơn mà còn mang đến cho người đọc cảm giác sâu lắng, đầy tâm tư và suy ngẫm của tác giả.

2.4 Vì sao ở trong khổ thơ này lại được tác giả Đinh Trọng Lạc coi là hay nhất, đem lại nhiều cảm động nhất?

Câu trả lời chi tiết:

Khổ thơ này được tác giả Đinh Trọng Lạc coi là tuyệt vời nhất và xúc động nhất bởi vì nó không chỉ bộc lộ tình cảm sâu sắc của tác giả đối với người bà mà còn truyền tải một lý tưởng thiêng liêng và cao cả. Khổ thơ không chỉ là lời tri ân và yêu thương đối với người bà mà còn thể hiện ý chí chiến đấu mạnh mẽ và quyết tâm đứng lên bảo vệ Tổ quốc của Xuân Quỳnh. Chính những cảm xúc chân thành và lý tưởng cao đẹp đó đã làm cho khổ thơ này trở nên đặc biệt và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.

>> Xem thêm: Soạn văn 7 Cánh diều 

3. Soạn bài: Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa/ SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1: Phần trả lời câu hỏi ở cuối bài 

3.1 Câu 1 trang 90 SGK Ngữ Văn lớp 7 tập 1 

Câu trả lời chi tiết:

- Văn bản nghị luận "Vẻ đẹp của bài thơ 'Tiếng gà trưa'" chủ yếu bàn luận về cả nội dung và hình thức của bài thơ này của Xuân Quỳnh. Nội dung chính của văn bản xoay quanh việc phân tích và đánh giá những giá trị nghệ thuật và tình cảm mà bài thơ truyền tải. Qua đó, người đọc có thể thấy được sự tinh tế trong cách tác giả sử dụng ngôn từ, hình ảnh cũng như cách Xuân Quỳnh thể hiện những tâm tư, tình cảm chân thành và sâu sắc thông qua các khổ thơ.

- Nhan đề của văn bản ở trên cũng đã thể hiện rõ nhất, bao quát nhất về nội dung và ý nghĩa của văn bản.

Khóa học DUO dành riêng cho các em bậc THCS từ nhà trường VUIHOC, các em sẽ được học cùng các thầy cô TOP trường điểm quốc gia với kinh nghiệm giảng dạy phong phú. Đăng ký học thử để được trải nghiệm buổi học trực tuyến hoàn toàn miễn phí nhé!

3.2 Câu 2 trang 90 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1

Câu trả lời chi tiết:

- Bài thơ “Tiếng gà trưa” được tác giả khéo léo sử dụng và phân tích theo thứ tự rõ ràng từ đầu đến cuối.

- Trong từng khổ thơ, tác giả đã nêu lên những chi tiết và hình ảnh tiêu biểu đặc trưng, rồi tiếp tục phân tích nghệ thuật, nội dung cùng tâm tư tình cảm mà tác giả muốn truyền tải. Mỗi phần thơ đều được tác giả khai thác sâu, làm nổi bật các yếu tố nghệ thuật và ý nghĩa nội dung, đồng thời bộc lộ những cảm xúc và suy nghĩ chân thành của mình.

3.3 Câu 3 trang 90 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1

Câu trả lời chi tiết:

Ví dụ về các ý kiến, những lí lẽ và bằng chứng được tác giả nêu lên ở trong bài viết mà em thấy rằng vô cùng độc đáo và sâu sắc:

- Lí lẽ: Khổ thơ cuối của bài thơ đã để lại ấn tượng sâu sắc nhất đối với em. Trong từng câu chữ, tác giả đã gửi gắm những tình cảm thiêng liêng, cao quý, đồng thời rất sâu sắc và chân thành. Những cảm xúc này không chỉ phản ánh tâm trạng của tác giả mà còn của người chiến sĩ trên đường hành quân. Sự chân thành và tình yêu thương được thể hiện rõ ràng, khiến khổ thơ trở nên cảm động và mang lại nhiều suy ngẫm cho người đọc.

- Bằng chứng: 

+ Không thể kìm nén tình yêu và lòng biết ơn sâu sắc đối với bà, người chiến sĩ đã bật lên những lời đầy cảm xúc. Tiếng gọi từ tận đáy lòng ấy khiến cho lời độc thoại nội tâm của nhân vật trở nên sống động như đang đối thoại thực sự. Những cảm xúc này không chỉ làm rõ tình yêu thương mà còn làm cho khổ thơ trở nên vô cùng chân thực và đầy ý nghĩa.

+ Việc lặp lại nhiều lần từ “Vì” ở đầu mỗi dòng thơ trong bài góp phần biểu hiện lên ý chí chiến đấu vô cùng mạnh mẽ nguyện hi sinh hết mình vì Tổ quốc, vì nhân dân, “ Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”…

3.4 Câu 4 trang 90 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1

Câu trả lời chi tiết:

Ở trong văn bản trên, tác giả đã rất chú trọng cách phân tích các hình thức nghệ thuật ở trong bài (từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ,…) nhằm mục đích làm nổi bật lên nội dung, ý nghĩa của bài thơ. 

Ví dụ:

Nghe sao động nắng trưa

Nghe bàn chân đỡ mỏi

Nghe gọi về tuổi thơ

Đoạn thơ trên sử dụng biện pháp ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, thay thế thị giác bằng thính giác, làm nổi bật cảm nhận âm thanh. Việc tác giả lặp lại động từ "nghe" ba lần ở đầu các dòng thơ tạo ra ấn tượng mạnh về cảm giác âm thanh, như tiếng gà ngừng lại một lúc để những ký ức tuổi thơ ùa về. Biện pháp này không chỉ nhấn mạnh âm thanh mà còn tạo ra một dòng chảy cảm xúc mạnh mẽ, kết nối người đọc với những kỷ niệm sâu sắc và thân thuộc của tuổi thơ.

3.5 Câu 5 trang 90 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1

Câu trả lời chi tiết:

Văn bản "Vẻ đẹp của bài thơ ‘Tiếng gà trưa’" nhằm tôn vinh ngôn ngữ và tình cảm của tác giả trong tác phẩm này. Các phần trong văn bản đã được trình bày chi tiết để làm rõ mục đích đó thông qua việc phân tích nội dung, nghệ thuật và cảm xúc của Xuân Quỳnh. Mỗi khổ thơ đều được giải thích cặn kẽ, giúp người đọc hiểu sâu sắc hơn về ý nghĩa và giá trị của tác phẩm. Sự kết hợp giữa các yếu tố nghệ thuật và tình cảm trong từng đoạn thơ đã khắc họa rõ nét vẻ đẹp của bài thơ "Tiếng gà trưa", thể hiện tài năng và tấm lòng của nhà thơ.

3.6 Câu 6 trang 90 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1

Câu trả lời chi tiết:

Văn bản nghị luận trên đã giúp em hiểu rõ hơn về các biện pháp nghệ thuật và những tâm tư, tình cảm mà Xuân Quỳnh truyền tải qua từng câu chữ. Em đã học được nhiều điều từ tình cảm thiêng liêng giữa bà cháu đến tình yêu Tổ quốc được thể hiện qua ý chí chiến đấu kiên cường trong khổ thơ cuối. Đặc biệt, sự liên kết chặt chẽ giữa các yếu tố nghệ thuật và nội dung đã giúp em cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị cao quý của tình yêu và lòng yêu nước mà tác giả muốn truyền đạt.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết bài Soạn bài Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa trong sách giáo khoa Cánh diều 7 tập 1. Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính cũng như trau dồi được nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Soạn bài Tự đánh giá trang 79
• Thiên nhiên và con người trong truyện Đất rừng phương Nam
• Viết bài văn biểu cảm về một con người hoặc sự việc