Soạn bài ôn tập phần văn học - Ngữ Văn 12 tập 2

Soạn bài ôn tập phần văn học - Ngữ Văn 12 tập 2 

Câu 1: (trang 197 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

a. Tác phẩm Vợ nhặt (Kim Lân):

- Tác giả Kim Lân đã đặt nhân vật của mình vào trong bối cảnh là nạn đói khoảng thời gian là năm 1945.

- Các nhân vật có mặt trong truyện đều là hình ảnh những người nông dân có hoàn cảnh nghèo khổ, thậm chí có những người là dân ngụ cư.

- Giá trị nhân đạo được thể hiện của tác phẩm:

+ Tố cáo, lên án sâu sắc tội ác của bọn thực dân, phát xít và bè lũ tay sai vì chính chúng là nguyên nhân đã gây ra nạn đói khủng khiếp nhất của nước ta năm 1945.

+ Trân trọng và lưu giữ những phẩm chất tốt đẹp nhất của con người.

+ Niềm tin của tác giả đặt đã đặt vào những khát vọng bình dị nhưng lại vô cùng chân chính những con người vẫn khao khát được sống, vẫn khát khao có được tình thương và sự gắn bó, việc nương tựa vào nhau đã cho họ thêm nhiều niềm tin để sống trong những lúc khó khăn nhất.

b. Tác phẩm Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài):

- Nhà văn Tô Hoài đã khắc họa được rõ nét hình ảnh của những kiếp người đau khổ sống trong xã hội xưa cũ. Dù họ có bị vùi dập tưởng chừng không thể nào có thể ngẩng đầu lên để sống được, hai người nô lệ trong xã hội đó là Mị và A Phủ vẫn tiềm tàng trong mình một khao khát được sống, sức sinh tồn mãnh liệt.

- Tô Hoài đã lựa chọn nhân vật là những người mang gốc là dân tộc Mông ở vùng miền Tây Bắc

- Giá trị nhân đạo:

+ Sự cảm thông của tác giả với số phận của những con người bất hạnh.

+ Tác giả đã phát hiện, trân trọng những phẩm chất tốt đẹp, quý báu của con người, nhất là tình yêu và khao khát sự tự do và sức sống tiềm tàng mãnh liệt của những người dân sống ở miền núi.

+ Phê phán và lên án sâu sắc những hành động độc ác của bọn quan lại phong kiến miền núi khiến nhân dân lầm than, khốn khó, thể hiện được thái độ căm giận cực độ trước những thế lực xấu xa chà đạp lên cuộc sống mỗi con người. 

>> Mời bạn xem thêm: Soạn bài Ngữ Văn 12

Câu 2: (trang 197 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

a. Những khám phá, sáng tạo độc đáo của tác giả Nguyễn Trung Thành trong Rừng xà nu.

- Tác giả đã lựa chọn một loại cây vô cùng gần gũi với đời sống của đồng bào vùng Tây Nguyên và xây dựng hình ảnh ấy trở thành một biểu tượng đẹp đẽ, đặc sắc và tiêu biểu cho sức sống mãnh liệt và ý chí chiến đấu kiên cường, bất khuất của đồng bào vùng Tây Nguyên trong công cuộc đấu tranh chống Mỹ cứu nước - hình tượng là rừng xà nu.

- Lựa chọn cách thể hiện chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong thời kì kháng chiến đấu tranh chống đế quốc Mĩ cứu nước thông qua hình ảnh một tập thể nhân dân anh hùng, bất khuất, đó chính là nhân dân làng Xô man.

- Chủ đề của tập truyện chính là chân lý trong thời đại cách mạng: "Chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo".

b. Những khám phá, sáng tạo độc đáo của tác giả Nguyễn Thi trong Những đứa con trong gia đình.

- Chủ nghĩa anh hùng cách mạng được thể hiện trong tác phẩm được bộc lộ một cách sắc nét trong truyền thống chiến đấu anh dũng, đáng tự hào của một gia đình. Tiêu biểu cho ý tưởng đó của tác giả hiện lên là hình ảnh hai chị em Chiến và Việt.

- Lựa chọn một gia đình để viết nên truyện, ý tưởng của nhà văn chính là để phát triển được sức mạnh của chủ nghĩa anh hùng cách mạng khi sức mạnh này đã in sâu vào tâm trí đến từng người nhân dân, đặc biệt nó tràn đầy, đầy ắp trong trái tim của mọi thế hệ trẻ.

- Nguyễn Thi đã xây dựng được vô cùng thành công kiểu nhân vật đấu tranh chống đế quốc Mĩ trong gia đình, đặc biệt là Chiến và Việt.

>>> Combo sổ tay các môn học đã có mặt trên kệ sách nhà bạn chưa? 

Câu 3: (trang 197 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

- Xây dựng thông qua việc phát hiện ra được những nghịch lý của nhân vật Phùng – nghệ sĩ săn tìm cái đẹp ở bên các bờ biển, ở tòa án huyện.

- Người nghệ sĩ đã phát hiện ra hiện thực trớ trêu, nghịch cảnh, chiếc thuyền đẹp như một ngư phủ đã thoát ra khỏi người đàn bà xấu xí, cam chịu, một ông già thô bạo, hung dữ, tàn ác, coi việc đánh vợ là một biện pháp giải tỏa.

- Nghịch lý của người đàn bà hàng chài đã van xin được sống trước một người chồng vũ phu. Câu chuyện về cuộc đời này đã giúp cho người nghệ sĩ Phùng và chánh án Đẩu “ngộ” ra được những chân lí cực kỳ sâu sắc về cuộc sống.

- Ý nghĩa:

+ Tư tưởng nghệ thuật: bên ngoài và bản chất đôi khi không giống nhau, đối lập với nhau. Không phải lúc nào cái đẹp cũng đi cùng và thống nhất với cái thiện, cần có một góc nhìn đa chiều về vấn đề

+ Người nghệ sĩ cần phải gần gũi với cuộc đời, họ cần rút ngắn khoảng cách giữa cuộc đời với nghệ thuật

+ Nghệ sĩ thường không nhìn về cuộc đời dưới con mắt đơn giản, dễ dãi, phải có một tấm lòng mạnh mẽ, có can đảm, có những trăn trở lớn về con người

- Giá trị hiện thực: cuộc sống khốn cùng, nghèo đói, tăm tối dẫn tới những vấn nạn bạo lực trong gia đình. Cần phải bảo vệ quyền sống của mỗi cá nhân con người.

- Giá trị nhân đạo: Sự chia sẻ và cảm thông của cá nhân tác giả đối với những số phận đau khổ, tủi nhục của mỗi người lao động nghèo trong xã hội. Lên án và đấu tranh mạnh mẽ cái xấu, cái ác.

Câu 4: (trang 197 SGK Ngữ văn 12 tập 2)

* Ý nghĩa về mặt tư tưởng của đoạn trích Hồn Trương Ba, da hàng thịt (tác giả Lưu Quang Vũ):

- Phê phán tới những lối sống cực đoan, thối nát trong xã hội đương thời hoặc quá đề cao tới đời sống vật chất sẽ trở thành phàm tục cũng như quá đề cao đời sống tinh thần rồi sẽ trở thành kẻ xa rời với thực tế.

- Quan niệm của tác giả về cuộc sống hạnh phúc chính là sự hài hòa giữa cuộc sống vật chất và cuộc sống tinh thần của mỗi con người.

- Tác giả phê phán lối sống giả tạo, sống nhờ, sống mượn. Lối sống này sẽ chỉ đem lại sự bi thảm đối với bản thân và cho cả những người xung quanh. Hạnh phúc sẽ chỉ có được khi mỗi cá nhân chúng ta sống là chính mình.

- Lưu Quang Vũ thể hiện sự thông cảm sâu sắc trước những bi kịch về tinh thần của con người khi họ không được sống là chính mình.

- Con người sẽ phải luôn phải biết đấu tranh trước những nghịch cảnh, chiến đấu với chính mình, chống lại những sự dung tục, để có thể hoàn thiện hoàn chỉnh nhân cách và vươn tới được những giá trị tinh thần vô cùng cao quý.

>>> Khóa học PAS THPT Quốc Gia đang có ưu đãi cực shock trước thềm năm học mới!!! 

Câu 5: (trang 197 sgk ngữ văn 12 tập 2)

* Ý nghĩa tư tưởng:

Khẳng định được những sức mạnh tiềm ẩn và những cống hiến to lớn của nhân dân đất nước Nga trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng tổ quốc. Luôn luôn tin tưởng vào tính cách của Nga kiên cường và nhân hậu. Đồng cảm trước vô vàn rất nhiều những khó khăn và trở ngại mà con người họ cần phải vượt qua trên con đường vươn tới và có được tương lai, hạnh phúc.

* Đặc sắc nghệ thuật:

Tác phẩm đã được kể theo ngôi thứ nhất, kết cấu của tác phẩm tuân theo trình tự thời gian. Truyện được viết theo kiểu truyện lồng trong truyện. Tác phẩm này sẽ có hai người kể chuyện đó là: Thứ nhất là người kể chuyện – tác giả và thứ hai là người kể chuyện – nhân vật;

Tác giả Sô- lô- khốp tạo ra được nhiều những tình huống nghệ thuật rất đặc sắc để có thể thử thách, khám phá thêm về chiều sâu tính cách Nga, con người của Nga.

Câu 6: (trang 197 sgk ngữ văn 12 tập 2)

- Thuốc đã đề cập đến một vấn đề đó chính là sự u mê, hèn nhát và thiếu hiểu biết về chính trị - xã hội của quần chúng nhân dân và bi kịch không được thấu hiểu, không được ủng hộ của những người cách mạng tiên phong.

- Nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm

+ Miêu tả hình tượng, nhân vật: Tác giả triển khai nhiều điểm nhìn hướng tới nhân vật Hạ Du, nhân vật Hạ Du được miêu tả gián tiếp qua dòng suy nghĩ, đối thoại của nhiều nhân vật.

+ Về nghệ thuật trần thuật: truyện được kể theo ngôi thứ ba. Thuốc là tác phẩm hiện thực phê phán nhưng vẫn chứa những yếu tố lãng mạn tích cực

Câu 7: (trang 197 sgk ngữ văn 12 tập 2)

- Ý nghĩa của biển cả:

+ Ông lão và con cá kiếm. Hai hình ảnh có vẻ đẹp song hành tương đồng trong một tình thế đối lập đầy căng thẳng.

+ Ông lão tượng trưng cho vẻ đẹp của những con người theo đuổi ước mơ giản dị.

+ Ông lão đánh cá lành nghề, một mình chiến đấu dũng cảm và mưu trí, đạt được ước mơ của mình.

+ Cảm nhận của ông lão đánh cá về “đối thủ” cá kiếm” không hề có thù oán mà ngược lại, ông ta dường như rất thích thú, ngưỡng mộ và thậm chí hối hận vì nếu giết con cá.

- Cá kiếm tượng trưng cho:

+ Vẻ đẹp hùng vĩ, vĩ đại của thiên nhiên, những đường cong của con cá kiếm thể hiện sự dũng mãnh, kiên cường không kém đối thủ.

+ Con cá kiếm là hình ảnh lí tưởng ước mơ mà ai cũng theo đuổi trong đời.

+ Sự khác biệt giữa một hình ảnh đẹp khi không bị chiếm hữu có ý nghĩa riêng của nó, đó là hình ảnh chuyển từ mơ sang thực, nó không còn lung linh và rực rỡ như trước.

+ Trong một mối quan hệ phức tạp của tự nhiên, con người vừa là bạn, vừa là kẻ thù: con cá kiếm là ước mơ cao cả nhưng cũng khác thường, cao cả mà con người theo đuổi trong cuộc đời.

Ôn tập thi tốt nghiệp THPT sớm cùng VUIHOC trong khóa học duy nhất PAS THPT. Nhanh tay đăng ký để được hưởng nhiều ưu đãi trước thềm năm học mới bạn nhé! 

Trên đây, VUIHOC đã cung cấp cho các bạn cách soạn bài ôn tập văn học - Ngữ Văn 12 và hướng dẫn giải một số những câu hỏi luyện tập trong sách giáo khoa. Ngoài ra, để học nhiều hơn các kiến thức các môn học của THPT thì các em hãy truy cập vuihoc.vn hoặc đăng ký khoá học với các thầy cô VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Soạn bài tổng kết phần Tiếng Việt: Lịch sử, đặc điểm loại hình và các phong cách ngôn ngữ
• Soạn bài giá trị văn học và tiếp nhận văn học
• Soạn bài tổng kết phần tiếng Việt: Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ